کمردرد یک مشکل شایع و علت اصلی ناتوانی مرتبط با شغل است. این درد می‌تواند به طور یکسان بر زنان و مردان تأثیر بگذارد ، از دردی خفیف گرفته که چند روز طول بکشد تا دردهای شدید و مزمن که به مدت چند هفته به طول انجامند.
اگرچه کمردرد غالباً در اثر فشار عضلانی و ساییدگی و پارگی طبیعی بدن ایجاد می‌شود ، این درد ممکن است نشانه‌ای از شرایط جدی‌تری نیز باشد. در برخی موارد ، کمردرد می‌تواند به مناطق دیگر بدن، به‌ویژه در پاهای شما گسترش یابد. علائم دیگر همراه با درد کمر و پا شامل موارد زیر است:
- احساس سوزش
- احساس گزگز شدن
- درد گرفتن در هنگام لمس شدن
- محدود شدن توانایی حرکتی محدود
فهرست مطالب
رابطه گزگز و بی‌حسی پا با کمردرد
در اینجا به دلایلی از بروز کمردرد و پا درد می‌پردازیم، این دلایل عبارت‌اند از
سیاتیک
غالباً نتیجه‌ی مشکل فتق دیسک، سیاتیک می‌باشد که نوعی درد است که در امتداد عصب سیاتیک کشیده می‌شود. عصب سیاتیک از قسمت تحتانی کمر، از لگن و باسن تا پایین پاها گسترش می‌یابد. اگر درد سیاتیکی دارید، این درد به طور معمول در یک طرف بدن رخ می‌دهد.
علائم شایع مرتبط با سیاتیک شامل موارد زیر است:
- درد ناشی از قسمت پایین ستون فقرات که به سمت پایین ساق پا کشیده می‌شود
- احساس درد شدید در مناطق آسیب دیده
- احساس سوزش
- ضعف عضلانی
- بی‌حسی
- مشکل در کنترل مثانه یا روده
مراقبت از خود ، ورزش و قرارگیری بدن در وضعیت مناسب معمولاً می‌تواند علائم سیاتیک را بهبود بخشد. اگر وضعیت شما بهبود نیابد، پزشک ممکن است برای کاهش درد و ناراحتی ، داروهای آرامش بخش عضلانی یا ضد التهاب را تجویز کند.
در بعضی موارد ، پزشک برای کاهش درد می‌تواند استروئیدهایی را در ناحیه اطراف عصب سیاتیک شما تزریق کند. اگر درد سیاتیک شما باعث ضعفتان شود یا بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد، جراحی ممکن است بهترین روش درمانی باشد. همیشه قبل از اقدام به گزینه‌های درمانی با پزشک خود مشورت کنید.
فتق دیسک کمر
فتق دیسک کمری شامل پارگی یک دیسک در قسمت تحتانی کمر می‌باشد. این عارضه هنگامی رخ می‌دهد که هسته یا ماده‌ی ژله‌ای دیسک از طریق پارگی از دیسک ستون فقرات شما خارج شود. دیسک پاره شده به عصب نخاعی فشار می‌آورد که می‌تواند باعث درد شدید، بی‌حسی و گاهی ضعف شود.
سایر علائم مرتبط با فتق دیسک کمر عبارت‌اند از:
- کمردرد مداوم که با ایستادن، سرفه یا عطسه کردن بدتر می‌شود
- اسپاسم کمر
- کاهش رفلکس‌ها در زانو یا مچ پا
- ضعف عضلات پا
- بی‌حسی در ساق پا و کف پا
- فشرده شدن طناب نخاع
درمان این عارضه بسته به‌شدت آسیب متفاوت است. در موارد جزئی ، پزشکان ممکن است استراحت ، داروهای مسکن و گاهی اوقات طب سوزنی را توصیه کنند. اگر در مدت چند هفته علائم بهبود نیابد، پزشک ممکن است فیزیوتراپی یا جراحی را توصیه کند.
سندرم پیریفورمیس(piriformis syndrome)
پیریفورمیس یک عضله صاف و باند مانند است که در ر عمق لگن و باسن در نزدیکی بالای مفصل لگن یافت می‌شود .این عضله به تثبیت مفصل ران کمک می‌کند، ران را بالا برده و آن را به دور از بدن می‌چرخاند.
سندرم پیریفورمیس نوعی اختلال عصبی است که وقتی عضله پیریفورمیس عصب سیاتیک شما را فشرده می‌کند ، رخ می‌دهد.
علائم متداول مرتبط با سندرم پیریفورمیس شامل موارد زیر است:
- دردی که تا ساق پای شما کشیده می‌شود
- احساس گزگز و بی‌حسی در پاها
- بی‌حسی در باسن
درمان این سندروم شامل تسکین درد و اجتناب از محرک‌های درد مانند برخی از حالت‌های نشستن و فعالیت‌های بدنی شدید است.
پزشک ممکن است استراحت، درمان سرد و گرم و فیزیوتراپی را برای افزایش تحرک توصیه کند. جراحی آخرین راه‌حل برای این بیماری است، اما ممکن است در شرایط شدید نیاز باشد.
آراکنوئیدیت (Arachnoiditis)
آراکنوئید غشایی است که از اعصاب نخاعی محافظت می‌کند. التهاب یا تحریک آراکنوئید می‌تواند باعث اختلال درد آراکنوئیدیت شود. در بسیاری از موارد ، افرادی که آراکنوئیدیت دارند ، درد در ناحیه تحتانی کمر و پاها را تجربه می‌کنند ، زیرا این امر روی اعصاب آن مناطق تأثیر می‌گذارد.
علائم شایع‌تر این بیماری، احساس گزگز ، درد و سوزش می‌باشند. علائم دیگر مرتبط با آراکنوئیدیت عبارت‌اند از:
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی ، مخصوصاً در پاها
- احساس “خزیده شدن چیزی روی پوست” یا مورمور
- گرفتگی عضلات
- کشیدگی و جمع شدگی ناگهانی
- درست کار نکردن روده یا مثانه
اگرچه درمانی کاملی برای آراکنوئیدیت وجود ندارد ، اما درمان آن بر روی مدیریت درد تمرکز دارد. پزشک ممکن است داروهای مسکن تجویز کند یا فیزیوتراپی و ورزش را توصیه کند. برای این بیماری جراحی توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند خطر ایجاد بافت اسکار را افزایش دهد.
دیگر علت‌های گزگز و بی‌حسی پا
بی‌حسی و گزگز کردن در دست‌ها و پاها احساسات غیرطبیعی هستند که در نتیجه اختلالات یک عصب یا عصب‌هایی به وجود می‌آید. احتمالات بسیار مختلفی برای علل بروز این علائم وجود دارند. بیشتر اوقات علت جدی نیست ، اما برخی علائم و نشانه‌های همراه می‌توانند نیاز به مراجعه به پزشک را نشان دهند.
علت اصلی بی‌حسی و سوزن سوزن شدن، نوروپاتی محیطی است. این به ناهنجاری اعصاب خارج از کانال نخاعی برمیگردد. چندین دلیل برای این نوروپاتی وجود دارد، از جمله ، دیابت (البته فقط به دیابت محدود نمی‌شود) ، گرفتگی عصب محیطی ، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، اختلالات التهابی یا روماتولوژیکی، اعتیاد به الکل، نارسایی کلیوی، مشکلات گردش خون و آسیب‌های ناشی از شیمی درمانی و پرتونگاری. در افراد دیابتی، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن اغلب با افزایش تشنگی، گرسنگی و ادرار همراه است.
ویتامین B-12 و فولات (فولیک اسید)، کمبودهای ویتامین شایعی هستند و می‌توانند با ضعف ناشی از کم‌خونی، رنگ پریدگی، از دست دادن اشتها و درد در زبان و دهان همراه باشند.
برخی از بیماری‌های روماتولوژیک یا غدد درون ریز که می‌توانند باعث ایجاد نوروپاتی شوند عبارت‌اند از: آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی، آمیلوئیدوز، فیبرومیالژیا (سندروم نقاط ماشه‌ای)، مشکلات تیروئید یا پدیده رینود. نوروپاتی های عصبی (مانند پلی نوروپاتی ميلين زدای التهابی مزمن) به طور معمول با ضعف در دست‌ها یا پاها همراه هستند.
اختلالات مغزی و نخاعی نیز معمولاً باعث بی‌حسی و سوزن شدن می‌شود. مشکلاتی در ستون فقرات ناحیه‌ی گردنی می‌تواند منجر به بی‌حسی متقارن دست و پا و فلج احتمالی دست‌ها و پاها شود. مشکلاتی در ناحیه قفسه سینه (وسط کمر) بر روی تنه و پاها تأثیر می‌گذارد. مشکلاتی در ناحیه لومبار( پایین کمر و دنبالچه) در باسن و پاها تأثیر می‌گذارد. Multiple Sclerosis، اسکلروزیس یا فلج چندگانه، یک اختلال خود ایمنی است که می‌تواند باعث ایجاد این علائم شود ، اما این موارد به ندرت در یک الگوی متقارن رخ می‌دهند. مشکلات نخاعی دیگری مانند تومورها یا کیست‌ها می‌توانند با درد، ضعف، گرفتگی یا اختلال در عملکرد روده یا مثانه همراه باشد.
مشکلات عروقی یا گردش خون که منجر به عدم خون رسانی به یک منطقه می‌شوند، می‌توانند باعث بی‌حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا شوند. این امر معمولاً با تغییر پوست ناحیه به رنگ آبی یا قرمز، رنگ پریدگی یا احساس سرما و درد در منطقه همراه خواهد بود.
چه زمانی مراجعه به پزشک ضروری است؟
در حالی که علل احتمالی این علائم بسیار متنوع است، بدیهی است که برخی از علت‌ها جای نگرانی بیشتری نسبت به سایرین دارند. بی‌حسی و سوزن سوزن شدنی که همراه با ضعف، فلج یا از دست دادن کنترل مثانه یا کنترل روده می‌باشد، نیاز به ارزیابی و درمان اضطراری توسط پزشک خواهد داشت. همچنین، در صورت مشاهده‌ی هرگونه علائم سرگیجه، تغییر در دید و گفتار، ضعف یا از بین رفتن هوشیاری باید به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کرد. بی‌حسی و سوزن سوزن شدن همراه با درد گردن یا کمر ، درد در ناحیه دست یا پا، اسپاسم عضلانی یا بثورات نیاز به تماس یا مراجعه به پزشک دارد اما جنبه اضطراری کمتری دارد. بررسی مناسب سابقه و وضعیت جسمی بیمار از جانب پزشک و همچنین آزمایش و روش‌های تشخیصی ، برای رسیدن به یک تشخیص صحیح و درمان صحیح مرتبط با آن لازم است. اگر با وجود تغییر موقعیت یا فعالیت، هر یک از این علائم همچنان وجود دارند ، حتماً برای درمان مناسب از پزشک خود کمک بگیرید.
پیشگیری از گزگز پا و کمر درد
در حالی که گزینه‌های زیادی برای درمان کمردرد وجود دارد ، اما جلوگیری از درد در وهله اول، بهتر و ایدئال تراست. در اینجا نکات و ترفندهای خوبی برای پیشگیری از کمردرد و گزگز پاها آورده شده است.
مراقب بلند کردن اجسام باشید
- زانوها را خم کنید، ماهیچه‌های شکمی خود را سفت کنید و جسمی را که می‌خواهید بلند کنید در نزدیکی بدن خود قرار دهید.
- برای بلند کردن ایمن و بی خطر اجسام، به جای فشار آوردن به کمر، از پاهایتان استفاده کنید.
حرکات پیچشی را به حداقل رسانده و از آن جلوگیری کنید
به نحوه حرکت ستون فقرات و همچنین علائم هشدار دهنده‌ای مانند درد یا گرفتگی توجه داشته باشید.
آب فراوان بنوشید
بدن ما تقریباً از 70٪ آب تشکیل شده است. حداقل روزانه شش یا هشت لیوان آب بنوشید.
یک سبک زندگی فعال داشته باشید و عضلات شکم خود را تقویت کنید
- ورزش و فعالیت به تقویت عضلات ستون فقرات کمک می‌کند
- عضلات هسته (میانی بدن) خود را تقویت کنید تا از کمردرد جلوگیری کنید
- برای جلوگیری از خشکی و گرفتگی، که باعث درد می‌شود ، حرکات کشش انجام دهید. ماهیچه‌های سفت غالباً زمینه‌سازی برای آسیب‌دیدگی هستند.
رسیدن و حفظ وزن مناسب
- وزن مناسب خود را حفظ کنید تا از فشار بیش از حد بر قسمت پایین کمر جلوگیری کنید.
- مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D می‌تواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند، این بیماری می‌تواند منجر به شکستگی فشاری و کمردرد شود
عادات روزمره خود را تغییر دهید
- کفش‌هایی با پاشنه کوتاه بپوشید
- از نشستن به مدت طولانی در یک جا خودداری کنید – خود را مجبور کنید از صندلی خود بلند شوید
- در هنگام کار با رایانه، به خودتان استراحت دهید. خیره شدن به صفحه نمایش کامپیوتر برای مدت طولانی می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در فرم بدن، مانند کیفوز (قوز کمر) و مشکلات گردن شود.
اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید
- سیگار کشیدن خطر تخریب استخوان (پوکی استخوان) را افزایش می‌دهد و حساسیت شما را نسبت به درد بالا می‌برد.
- سیگار کشیدن گردش خون را مختل می‌سازد. کاهش گردش خون باعث افزایش سرعت تخریب یا بهبودی بسیار کند دیسک‌ها می‌شود.
یک رویکرد جامع را امتحان کنید
- استرس را در زندگی خود ، هم در خانه و هم در محل کار خود ، کنترل کنید. استرس عاطفی از نظر جسمی به شما آسیب می‌رساند و باعث می‌شود فشار به ماهیچه‌ها و سفتی آن‌ها می‌شود.
- تکنیک‌ها و سیستم‌های کلی تقویت بدن مانند ماساژ درمانی، یوگا، پیلاتس، طب سوزنی یا تکنیک‌های کایروپراکتیک راه‌های خوبی برای سالم نگه داشتن ساختار ستون فقرات شما هستند.
چشم‌انداز این عارضه
بی‌حسی پاها و کمر دردی که به نقاط دیگر بدن کشیده می‌شوند اغلب علائم بیماری‌های جدی‌تری هستند. در حالی که در بعضی موارد درد ممکن است طی چند روز بهبود یابد، برخی از شرایط می‌تواند باعث درد ناتوان کننده و مداوم برای چند هفته شود.
اگر دردی منظم و روزانه‌ای را تجربه می‌کنید یا علائم وخیم‌تر شده‌اند ، سریعاً به دنبال مراقبت‌های پزشکی و درمان باشید. برای اینکه بهترین و سالم‌ترین زندگی را داشته باشید با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی مناسب برایتان صحبت کنید.
