گردن از یک ساختار به‌هم پیوسته پیچیده تشکیل شده است، گردن متشکل از استخوان‌ها، مفاصل، اعصاب، عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها می‌باشد. کار اصلی آن نگه‌داشتن وزن سر شما می‌باشد که حدود 5 کیلوگرم وزن آن است و این کار کمی نیست. علاوه بر آن سر شما باید بتواند به سمت کنار، بالا و پایین حرکت داشته باشد (در برخی موارد این حرکات به صورت هم‌زمان انجام میشود)، اضافه بر این گردن یک کانال هدایتی برای طناب نخاعی و رگ‌های خونی عبوری ایجاد می‌کند، و در آخر آنکه شامل معابری برای عبور هوا و غذا می‌باشد. در اینجا ما با یک شاهکار کاملاً پیچیده و مهندسی روبه‌رو هستیم. بنابراین با این ساختار پیچیده جای تعجب نیست که گردن ما گاهی اوقات دچار ناراحتی و درد گردد. چنانچه در برخی افراد می‌تواند موجب درد و ناراحتی‌های پیوسته گردد.
در کلینیک تخصصی کمر، درمان درد با دریافت سابقه دقیق پزشکی بیمار و معاینه کامل آغاز میشود. همه بیماران توسط پزشکان دارای صلاحیت، دستیاران پزشک و کادر درمانی مجرب تحت معاینه دقیق قرارگرفته تا علت درد مشخص شود. پس از ارزیابی اولیه، بر اساس شرایط و نیازهای بیمار یک برنامه درمانی جامع طراحی می‌گردد که می‌تواند شامل فرآیندهای عمل بسته، دارودرمانی، فیزیوتراپی، ماساژ درمانی و دیگر گزینه‌های درمانی مکمل باشد.
فهرست مطالب
علل شایع درد گردن
شایع‌ترین عامل درد گردن می‌تواند کشیدگی عضلات و استرس‌های وارده بر گردن تلقی شود. ممکن است هنگام انجام فعالیت‌های روزمره، عضلات گردن در اثر مکانیسم‌های متعدد دچار آسیب‌دیدگی گردند.
- نشستن بیش از حد طولانی پشت میز
- کار با کامپیوتر بدون استراحت
- وضعیت قرارگیری نامناسب بدن
- خوابیدن بدون استفاده از بالش مناسب
- فشار آمدن بر عضلات گردن در طی فعالیت‌های ورزشی
- استفاده بیش ا زحد از عضلات در فعالیت‌های شدید
- بلند کردن یا کشیدن اشیاء سنگین
مهره‌های ظریف گردن نیز ممکن است در معرض آسیب‌دیدگی‌ها مانند؛ دررفتگی و شکستگی قرار داشته باشند، حتی ممکن است دیسک‌های بین مهره‌ای نیز دچار آسیب‌دیدگی شوند. رباط‌ها که در طول حرکت گردن باعث ثبات گردن می‌شوند، ممکن است در درجات مختلف، دچار پارگی یا آسیب‌دیدگی شوند. این آسیب‌دیدگی معمولاً در اثر وارد آمدن نیرو در خلاف جهت طبیعی به گردن ایجاد میشود.
آسیب‌های گردنی معمولاً توسط عوامل زیر ایجاد می‌شوند:
- تصادفات با خودرو
- ضربه شلاقی (حرکت ناگهانی گردن)
- ورزش‌های تماسی
- انجام حرکات تکراری در ورزش
- حرکات تند و سریع سر
در موارد کمتر شایع، درد گردن می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی باشد که سیستم اسکلتی- عضلانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این بیماری‌ها نیاز به درمان‌های پزشکی دارند:
- تحلیل دیسک گردن: پوشش طبیعی و ضربه‌گیر بین مهره‌های گردن تحلیل می‌رود، در نتیجه بافت‌های استخوانی ممکن است بر روی‌هم ساییده شوند.
- استئوآرتریت و آرتریت: در این حالت مفاصل دچار ضعف و انحطاط شده و باعث بروز التهابات میشود.
- فتق دیسک (بیرون‌زدگی دیسک): ممکن است یکی از دیسک‌های بین مهره‌ای دچار پارگی یا بیرون‌زدگی شود.
- تنگی کانال نخاعی: ممکن است فشار موجود در کانال نخاعی باعث تحریک ریشه‌های عصبی گردد.
- شکستگی فشاری ستون فقرات: ممکن است در اثر افزایش سن شکستگی فشاری ستون فقرات در افراد پدیدار گردد.
سایر علائم همراه گردن درد
علائم و نشانه‌های همراه درد گردن می‌تواند به شما و پزشک در تشخیص بیماری کمک نمایند. در اینجا برخی از علائم معرفی می‌گردند:
اسپاسم (گرفتگی) عضله‌ها
به انقباض غیرارادی، ناگهانی و محکم عضلات اسپاسم می‌گویند. در این حالت عضلات دردناک، سفت و گره‌دار می‌شوند. اگر شما دچار اسپاسم عضلات گردن شوید، ممکن است حرکت دادن گردن برای شما دشوار گردد، گاهی اوقات افراد به آن “گرفتگی گردن” می‌گویند. پزشک و یا فیزیوتراپیست شما ممکن است آن را ” تورتیکولی حاد ” یا “پیچ‌خوردگی گردن” بنامد.
دردهای عضلانی
ممکن است عضلات گردن دردناک شوند. احتمال دارد در عضلات، گره‌های سختی (نقاط ماشه‌ای) احساس شوند که به لمس حساس باشند. درد غالباً تا وسط و پشت گردن کشیده میشود، یا ممکن است فقط در یک‌طرف وجود داشته باشد.
خشکی عضلات
عضلات گردن سفت می‌شوند و اگر شما برای یک مدت طولانی در یک وضعیت خاص قرار بگیرید، ممکن است حتی شرایط شما بدتر گردد. سفتی گردن می‌تواند حرکت گردن را با مشکل و یا درد روبه‌رو نماید.
درد اعصاب
درد گردن می‌تواند تا دست‌ها امتداد یابد، گاهی اوقات ممکن است به پاها نیز کشیده شود. ممکن است شما احساس تیر کشیدن و یا سوزن سوزن شدن را در دست‌ها تجربه نمایید، که می‌تواند با بی‌حسی، سوزش یا ضعف نیز همره باشد. معمولاً این دردها در شب بدتر می‌شوند.
سردرد
سردرد می‌تواند با مشکلات گردن و علایم گردن درد در ارتباط باشد. آن‌ها معمولاً به صورت سردردهای مبهم ظاهر می‌شوند تا سردردهای تند و شدید. در حالی که سردرد اغلب در پشت سر احساس میشود، اما ممکن است به سمت کناره‌ها یا جلوی سر نیز کشیده شود.
آزمایش و تشخیص
ممکن است پزشک شما علت گردن درد را به کمک گرفتن سابقه پزشکی و انجام معاینه تشخیص دهد. اما گاهی اوقات برای پیدا کردن علت دقیق عارضه ممکن است ازمایشاتی همچون، تصویربرداری اشعه ایکس، اسکن MRI و سی‌تی‌اسکن نیز لازم باشد. به کمک اسکن می‌توان ستون فقرات را ارزیابی نموده و مشکلات مربوط به دیسک‌ها، مشکلات نخاعی و یا تحت‌فشار قرار گرفتن ریشه‌های عصبی را مشاهده نمود. گاهی اوقات ممکن است پزشکان الکترومیوگرافی (EMG) و یا هدایت عصبی را نیز تجویز نمایند، این آزمایشات جهت سنجش فعالیت‌های الکتریکی اعصاب و عضلات مورداستفاده قرار می‌گیرند.
درمان گردن درد
اغلب می‌توان مستقلاً دردهای خفیف گردنی را در خانه درمان نمود. برخی از روش‌های معمول جهت درمان و جلوگیری از درد بیشتر عبارت‌اند از:
- استفاده متناوب از گرما و سرما درمانی
- مصرف داروهای مسکن غیر نسخه‌ای
- استراحت و متوقف نمودن فعالیت‌های شدید
- ورزش با رعایت محدودیت‌های لازم
- استفاده از گردن‌بندهای طبی در هنگام خواب
- بهبود وضعیت قرارگیری بدن: اگر درد گردن تسکین نیابد، دوباره عود کند و یا با علائم دیگری همراه باشد، مراجعه به پزشک بهترین راه‌کار درمانی محسوب میشود. ممکن است پزشک درمان‌های محافظتی را به شما پیشنهاد دهد که به کمک آن ستون فقرات گردن شما ترمیم و محافظت می‌شوند، درمان‌هایی مانند:
- تزریق استروئید در ناحیه اپیدورال: همان‌طور که از نام آن پیداست، در تزریق اپیدورال، داروی استروئید در فضای اپیدورال در نزدیکی ستون فقرات تزریق می‌گردد، از آنجا دارو به سطوح و بخش‌هایی از ستون فقرات گسترش می‌یابد. این کار التهاب و تحریک این ناحیه را کاهش می‌دهد.
- درمان دستی: درمان کایروپراکتیک یا درمان دستی از طریق اصلاح هدایت‌های عصبی می‌تواند تا حد زیادی درد را کاهش دهد. ای درمان زمانی که با سایر روش‌های درمانی ترکیب گردد، مؤثرتر میشود.
- ماساژ: ماساژ درمانی می‌تواند در کاهش استرس و تنش ناحیه آسیب‌دیده مؤثر باشد، در نتیجه درد می‌تواند تسکین یابد. همچنین ماساژ درمانی می‌تواند در از بین بردن اسپاسم عضلانی و انقباضات مؤثر باشد.
- تغذیه ورزش: یک رژیم غذایی مناسب، همراه با ورزش، اغلب درد همراه با سیاتیک را از طریق افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی کاهش می‌دهد. همچنین ورزش باعث آزاد شدن اندورفین میشود که یک مسکن طبیعی در بدن محسوب میشود.
- طب سوزنی: هنگامی‌که سوزن‌های کوچک در طول طب سوزنی وارد پوست می‌شوند، بدن به‌طور طبیعی اندورفین آزاد می‌کند. همچنین طب سوزنی می‌تواند به آرامش افراد کمک کرده، تنش، استرس و اسپاسم عضلات را کاهش دهد.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند بسیار مفید باشد چرا که می‌تواند عضلات اطراف ناحیه آسیب‌دیده را تقویت کرده و فشار آن منطقه را کاهش دهد. فیزیوتراپی هنگامی‌که با سایر روش‌های درمانی ترکیب شود اثر بهتری دارد مانند: مگنت تراپی، لیزر درمانی، کشش ستون فقرات
- تحریک الکتریکی عصب‌ها (TENS): در این روش با استفاده از تحریک الکتریکی از طریق پوست، ناحیه آسیب‌دیده تحریک میشود. در نتیجه سیگنال‌های الکتریکی درد قطع میشود و بیشتر احساس درد به حس سوزن سوزن شدن تبدیل میشود.
- تزریق در نقاط ماشه‌ای : این تزریق یک درمان مؤثر برای اسپاسم‌های عضلانی می‌باشد. این روش شامل تزریق بی‌حسی موضعی و استروئیدها به داخل “نقاط ماشه‌ای” و یا منشأ درد است.
- اوزون درمانی: همچنین تحت عنوان “درمان با تزریق احیاکننده” نیز شناخته میشود، یک روش درمانی است که در آن ازون به ناحیه دردناک رباط یا تاندون‌ها تزریق میشود، این کار باعث تحریک بدن جهت ترمیم رباط‌ها و تاندون‌های آسیب‌دیده میشود.
