آناتومی ستون فقرات شما از یک ستون از استخوانهای روی هم قرار گرفته ایجاد شده است. دیسکها، نقش ضربهگیر را در بین این استخوانها دارند. گاهی ممکن است دیسکها دچار فتق شوند و بر روی اعصابی که از ستون فقرات خارج میشوند، فشار وارد کنند. خصوصیات علائم بستگی به میزان برآمدگی دارد. یک دیسک متورم L4/5 بر روی عصب L5 فشار وارد میکند که یکی از شایعترین نقاطی است که این وضعیت رخ میدهد. تورم این دیسک که در قسمت پایین کمر واقع شده است موجب علائم مشکلساز متعددی میشود.
دیسک کمر از نظر پزشکی تحت عنوان فتق دیسک شناخته میشود و زمانی رخ میدهد که دیسک تا حد در هم شکستن تحلیل میرود. هستهی داخلی دیسک از طریق یک نقطهی ضعیف در بخش خارجی دیسک بین مهرهای بیرون زده میشود و روی ریشهی عصب نخاع فشار وارد میکند. از آنجایی که رشته عصبی از ریشهی عصب و به درون پا گسترش پیدا میکند، فتق دیسک میتواند موجب انتشار درد به باسن و پایین پا شود، وضعیتی که تحت عنوان سیاتیک یا رادیکولوپاتی شناخته میشود. متخصصین ما در کیلینیک تخصصی کمر و ستون فقرات از روشهای مختلفی برای درمان درد دیسکهای بین مهرهای استفاده میکنند. این برنامه درمانی میتواند شامل یک یا چند مورد از درمانهای زیر باشد:
- گرما و سرما درمانی
- کشش
- فیزیوتراپی
- ورزش
- درمانهای دستی و ماساژ
- تزریق استروئید
- عملهای بسته ستون فقرات
- مسکنها و ضد التهابها
برخی علائم دیسکهای متورم میتوانند نشان دهنده فشار عصبی جدیتر باشند، که سندروم دم اسب نامیده میشود. این وضعیت باعث از دست دادن ناگهانی یا تدریجی کنترل روده یا مثانه، ضعف جنسی، بیحسی در ناحیه تناسلی و یا بدتر شدن ناگهانی ضعف پا میگردد. اگر با چنین علائمی برخورد کردید فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا در صورتی که به سرعت درمان نشوند میتوانند برگشتناپذیر شوند.
فهرست مطالب
علائم دیسک بین مهرهای L4–L5
درد
درد ممکن است اولین نشانه از برآمدگی دیسک در L4-5 باشد. ممکن است در پایین کمر در نزدیکی بالای لگن احساس درد داشته باشید. علائم فتق دیسک L4-L5 ممکن است زمانی که بر روی عضلهی نزدیک به ستون فقرات جایی که عصب تحت فشار قرار میگیرد نیرو وارد کنید افزایش پیدا کند، یا ممکن است با عطسه یا سرفه کردن به طور ناگهانی شدید شود. فعالیتهای روزانه که نیاز به خم شدن یا نشستن طولانی مدت دارد، بطور معمول موجب افزایش درد نیز میشوند . ممکن است در هنگام شب برای خوابیدن مشکل داشته باشید. درد میتواند به طرف پا در سمتی که عصب فشرده قرار دارد، در امتداد پشت ران در لبهی بیرونی، یا در امتداد بخشی جلویی و خارجی پایین پا گسترش پیدا کند (نواحی که عصب L5 در آنها وجود دارد). همچنین ممکن است در صورتی که دیسک بر روی اعصاب هر دو طرف ستون فقرات فشار وارد کند، در هر دو پا احساس درد داشته باشید.
سوزن سوزن شدن و بیحسی
اعصاب، حسها را از پوست به مغز انتقال میدهد و فشرده شدن توسط دیسک میتواند موجب اختلال در این عملکرد شده و یا سیگنالهای اشتباهی را ارسال کنند. دیسک متورم در L4-5 ممکن است موجب احساس سوزن سوزن شدن و یا حتی بیحسی پوستی که توسط عصبL5 پشتیبانی میشود، گردد. این حالت اغلب در امتداد بالای مچ پا و یا فضای بین انگشت بزرگ و انگشت دوم اتفاق میافتد. مورمور شدن و بیحسی ممکن است بر اساس نحوه قرارگیری کمر بروز پیدا کرده و برطرف شود، و یا ممکن است ثابت باشد. معمولاً وقتی دیسک برآمده فشار بیشتری بر روی عصب L5 وارد میکند، این علائم بیشتر میشوند.
ضعف
مغز تکانههایی را از طریق رشتههای عصبی ارسال میکند تا به عضلات دستور منقبض شدن بدهد. فشرده شدن عصب L5 در اثر دیسک کمر ممکن است موجب ضعف و ناتوانی عضلاتی که با این اعصاب پشتیبانی میشوند، گردد. ممکن است شما متوجه کاهش توانایی در بالا بردن پاها از روی زمین (حالتی که افتادگی مچ پا نامیده میشود) یا مشکل در بلند کردن انگشت شست پا شوید. این ضعف میتواند خطر افتادن را افزایش دهد، زیرا ممکن است موقع راه رفتن انگشت به زمین گیر کند. رفلکسهای عمیق تاندون نیز میتوانند نشانگر فشرده شدن عصب در اثر دیسک کمر باشند. هنگامی که با یک چکش رفلکس بر تاندون ضربهای زده میشود، معمولاً موجب پرش عضله میگردد. فشرده شدن عصب L5 میتواند واکنش عضلات به این محرک را کاهش دهد. این واکنش در تاندون همسترینگ در طرف داخلی پشت زانو مورد آزمایش قرار میگیرد.
درمان علائم دیسک بین مهرهای L4–L5
درمانهای غیر جراحی را میتوان در زمانی که بیمار منتطر است تا علائم به خودی خود برطرف شوند، برای تسکین درد مورد استفاده قرار داد. این درمانها عبارتند از:
- درمانهای دستی
- استخوان درمانی و ماساژ با دست
- یخ درمانی یا گرما درمانی
- داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی
- استروئیدهای خوراکی و تزریق اپیدورال
اگر درمانها علائم را کاهش ندهند و درد شدید برای مدت 6 هفته همچنان ادامه داشته باشد، یک روش عمل که دیسککتومی با لیزر نامیده میشود، توصیه میگردد. این عمل معمولاً شامل برداشتن بخش کوچکی از دیسک که بر ریشههای عصبی فشار وارد میکند، توسط لیزر است، و در نتیجه موجب کاهش فشار بر ریشههای عصبی خواهد شد. عمل معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود، و نرخ موفقیت آن حدود 95 درصد است.