سندرم جراحی ناموفق کمر (FBSS) به کمر درد مزمن و یا درد گردن، با درد اندام‌های تحتانی (یا بدون آن) اشاره دارد و در صورتی رخ می‌دهد که عمل جراحی ستون فقرات به نتیجه‌ی مطلوبی دست نیابد.
سندرم جراحی ناموفق کمر یک سندرم واقعی نبوده و روال معمول آن در کار نیست. هر بیمار وضعیت متفاوتی دارد و ادامه درمان بیمار باید بر اساس مشکل خاص و موقعیت منحصر به فرد او انجام شود. متخصصین طب فیزیکی ما در کلینیک تخصصی کمر دکتر سعیدی از درمان‌های غیرجراحی فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی برای اصلاح جراحی ناموفق کمر (از هر نوع) و بازگرداندن سلامت و کاهش درد بیماران استفاده می‌کنند.
گزینه‌های درمان برای سندروم FBSS ممکن است شامل:
- طیف گسترده‌ای از جراحی‌های بسته از جمله: ازن‌تراپی، تزریق PRP، تزریق آستروئید، تزریق مفاصل فاست، رادیوفرکوئنسی تخریبی
- طب سوزنی
- فیزیوتراپی
- بریس کمر
- الکتروتراپی
- ورزش
شما می‌توانید برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت ویزیت با متخصصین طب فیزیکی ما با شماره ٠٢١٦٦٥٣٣٢٤٥ با همکاران ما در تماس باشید.
فهرست مطالب
پیش‌بینی درد بعد از عمل جراحی کمر
برخی از انواع عمل کمر از نظر میزان بهبود علائم بیمار به مراتب بیشتر از انواع دیگر عمل قابل پیش بینی هستند. برای مثال:
- عمل دیسک (دیسککتومی یا میکرودیسککتومی) برای بیرون‌زدگی دیسک کمر که باعث درد ساق پا می‌شود، یک عمل بسیار قابل پیش‌بینی است. با این حال، احتمال موفقیت دیسککتومی برای بیرون‌زدگی دیسک کمر که باعث درد کمر می‌شود، به مراتب کمتر است.
- عمل فیوژن ستون فقرات (یا خشک کردن مهره‌ها) برای بی‌ثباتی ستون فقرات (به عنوان مثال سرخوردگی مهره‌های کمر) یک عمل نسبتاً قابل پیش‌بینی است. با این حال، احتمال کمتری وجود دارد که عمل جراحی فیوژن برای تخریب دژنراتیو دیسک در چند سطح کمر بتواند در کاهش درد بیمار پس از عمل موفقیت آمیز باشد.
بنابراین بهترین راه برای جلوگیری از یک عمل جراحی ستون فقرات که منجر به یک نتیجه ناموفق می‌شود، متوسل شدن به عمل‌هایی است که درجه‌ی بالایی از موفقیت دارند و نیز اطمینان یافتن از اینکه هرگونه ضایعه‌ی آناتومیک که نیازمند اصلاح عمل است، قبل از عمل، تشخیص داده شود.
سایر عوامل سندروم FBSS و تداوم درد پس از عمل کمر
علاوه بر علت فوق‌الذکر برای سندرم جراحی ناموفق کمر، چندین علت احتمالی دیگر نیز موجب عدم موفقیت عمل جراحی کمر و یا تداوم درد بعد از عمل می‌گردد:
- مشکلات عمل فیوژن (مانند عدم موفقیت فیوژن یا ایمپلنت، انتقال ضایعه به سطح دیگر پس از عمل فیوژن ستون فقرات، هنگامی که سطح بعدی تخریب شده و تبدیل به یک منبع تولید درد می‌شود.)
- مشکلات عمل رفع فشار کمر (مانند تنگی کانال نخاعی یا بیرون‌زدگی دیسک، ناکافی بودن رفع فشار از ریشهی عصب، آسیب‌های عصبی قبل از عمل که پس از یک عمل جراحی التیام نمی‌یابد، یا آسیب عصبی که در طول عمل جراحی رخ می‌دهد و یا تخریب مفصل خارجی (ساکروایلیاک)
- مشکلات بافت اسکار (مانند فیبروز اپیدورال که اشاره دارد به تشکیل بافت اسکار در اطراف ریشهی عصب)
- توانبخشی بعد از عمل (ادامه‌ی درد ناشی از یک منبع درد ثانویه).
علائم و نشانه‌های سندروم جراحی ناموفق کمر
نشانه‌های متداول این سندرم شامل درد منتشر، گنگ و دردناکی در کمر و / یا پا می‌باشد. بیماران همچنین ممکن است از درد شدید، گزگز، سوزش و یا تیر کشیدن در اندام‌های تحتانی خود شکایت کنند.
مشکلات توانبخشی پس از عمل جراحی کمر
پس از عمل جراحی ستون فقرات، پیگیری دقیق درمان و توانبخشی بسیار مهم است. در صورتی که درد پس از عمل جراحی با وجود صرف زمان کافی برای بهبود و توانبخشی ادامه یابد، آنگاه بررسی‌های بیشتری برای پیدا کردن یک ضایعه‌ی جدید یا نوع متفاوتی از مشکلی که می‌تواند درد بیمار را تشدید کند، لازم است.
درمان فیزیکی برای جراحی ناموفق کمر
متخصصین طب فیزیکی کلینیک تخصصی کمر دکتر سعیدی درمان فیزیکی را به صورت فرد به فرد برای افراد مبتلا به درد ناشی از سندرم جراحی ناموفق کمر ارائه می‌کنند. درمان فیزیکی برای بسیاری از افراد مبتلا به این وضعیت توصیه می‌شود. فیزیوتراپی می‌تواند با استفاده از تکنیک‌هایی که منجر به ایجاد فضای بیشتر در کانال نخاعی می‌شود، به شما کمک کند تا وضعیت کمر خود را تغییر داده و اصلاح کنید. درمان فیزیکی همچنین به کاهش فشار بر اعصاب نخاعی کمک میکند و می‌تواند درد کمر را از بین برده یا کاهش دهد.
بریس‌های کمر
بریس کمر یک گزینه‌ی مناسب برای تسریع ریکاوری و بهبود کمر به خصوص بلافاصله پس از عمل کمر است. بریس با افزایش فشار بر شکم و در نتیجه کاهش میزان وزن وارده بر ستون فقرات، به استحکام ستون فقرات کمری کمک میکند.
دارو درمانی
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی، یا NSAIDS، موجب تسکین کمر درد و کاهش التهاب در ریشه‌های عصبی و مفاصل ستون فقرات می‌گردد. در نتیجه، فضای بیشتری در کانال نخاعی (مجرایی که از طریق آن نخاع عبور میکند) ایجاد شده و از فشار به ریشهی اعصاب جلوگیری میکند. انواع داروهای NSAID متداول عبارتند از ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین.
تزریق مفاصل فاست
مفاصل فاست، باعث اتصال مهره‌ها، پشتیبانی و ثبات بخشیدن به ستون فقرات شده و امکان حرکت و جنبش آن را فراهم می‌سازد. التهاب در این مفاصل به دلایل عمل جراحی، آرتروز کمر و یا وارد شدن یک ضربه‌ی شدید و تروما مانند یک تصادف ماشین می‌تواند موجب درد کمر گردد.
هنگام تزریق مفاصل فاست، پزشکان داروی بی‌حسی موضعی و کورتیکواستروئیدها را به طور مستقیم به مفصل یا مفاصل فاست تزریق می‌کنند تا درد و تورم به مدت چند روز، چندهفته، چندماه یا بیشتر تسکین یابد.
تزریق اپیدورال
اگر داروهای NSAID برای تسکین درد کمر موثر واقع نشوند، پزشک شما ممکن است داروهای کورتیکواستروئید را برای کاهش التهاب و داروی بی‌حسی موضعی را برای کاهش درد، به داخل کانال نخاعی تزریق کند. در برخی افراد، این تزریق می‌تواند درد کمر را برای هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها کاهش دهد. با این حال، هیچ روش قابل اعتمادی برای پیش بینی اثربخشی این درمان وجود ندارد.
عمل بسته ترکیبی
هنگامی که عمل جراحی منجر به تشکیل بافت اسکار قابل توجهی در سراسر اعصاب نخاعی شده باشد، پزشک شما ممکن است عمل کاتتر Rácz یا عمل بسته ترکیبی را ( که نورولیز اپیدورال نیز نامیده می‌شود) توصیه کند. پزشک در این روش، آنزیمی را برای نرم کردن بافت اسکار تزریق کرده و سپس آن بافت را خراشیده و می‌زداید. این عمل می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
پزشک چند دارو، از جمله بی‌حسی موضعی، استروئیدها، اوزون به عنوان شکلی از اکسیژن خالص، آنزیم‌ها شامل PRP، پلاسمای غنی از پروتئین را از طریق کاتتر برای نرم کردن بافت اسکار، افزایش جریان خون در منطقه و افزایش سرعت التیام تزریق میکند. این داروها همچنین می‌توانند فضای اپیدورال را گسترش داده و درد آن منطقه را کاهش دهند.
رادیو فرکوئنسی تخریبی
دکتر سعیدی ممکن است از روش تخریب با امواج رادیویی برای از بین بردن اعصاب اطراف ستون فقرات که حامل پیام‌های درد هستند، استفاده کند.
در این روش، پزشک یک بی‌حسی موضعی را به کمر تزریق میکند، سپس سوزن هدایت کننده‌ی پروب الکترونیکی کوچکی را به سمت اعصاب نخاعی آسیب‌دیده وارد میکند. تصاویر ویدئویی زنده از ستون فقرات به پزشک کمک میکند که از مکان صحیح پروب در منطقه‌ی آسیب‌دیده اطمینان یابد. این پروب، امواج الکترومغناطیسی مولد حرارت را به اعصاب مورد نظر ارسال میکند. گرمای تولید شده موجب ضایعاتی در آن اعصاب شده، بافت آسیب‌دیده را از بین برده و درد را برطرف می‌سازد.
دستگاه تحریک عصب
تحریک الکتریکی عصب جلدی، یا TENS، با استفاده از جریان الکتریکی ولتاژ پایین، موجب تحریک تولید اندورفین (کاهنده‌ی طبیعی درد در بدن) می‌گردد. همچنین مگنت‌درمانی از طریق بریس مغناطیسی می‌تواند همین کار را انجام دهد.
طب سوزنی
طب سوزنی یکی از مؤثرترین درمان‌های طبیعی در جهان است. طب سوزنی برای بیماران مبتلا به کمر درد ناشی از عمل جراحی که در کل قسمت پایین کمر خود احساس سرما، سنگینی و درد می‌کنند، با مشکل چرخیدن روی تختخواب و یا بلند شدن از حالت نشسته مواجه هستند، یا درد آنها در هوای سرد بدتر می‌شود و گرفتگی و خشکی کمر و مفاصل ران و زانو دارند، موثر می‌باشد. طب سوزنی نقاط خاصی برای هر یک از علایم درد دارد (همانطور که در تصویر نشان داده شده است) و به کاهش درد کمک میکند.
ورزش
هدف از تمرینات فیزیکی، تقویت ماهیچه‌هایی است که ستون فقرات را حمایت کرده و موجب وضعیت بهتر کمر می‌شوند. متخصصان ما یک برنامه‌ی فردی برای تمرینات و تکنیک‌های کششی به منظور تقویت ماهیچه‌های اصلی در پشت، شکم، و باسن بیماران تهیه می‌کنند. عضلات قوی در این مناطق به حمایت از ستون فقرات، بهبود انعطاف پذیری و ثبات و کاهش فشار بر اعصاب نخاعی کمک می‌کنند.
- تمرینات کششی
- تمرین غلطکی پشت (Back rolling)
- تمرینات تقویت کننده‌ی کمر با کابل
