سندروم تونل کارپال به شرایطی گفته میشود که عصب مچ دست شما تحت فشار باشد( فشرده شده). فشردگی عصب عمدتاً باعث ایجاد درد، سوزش یا بی حسی در دست و انگشتان شما میشود. سندروم تونل کارپال در زنان بین ۴۰ تا ۶۰ سال متداول تر است اگرچه، مردان نیز ممکن است به این مشکل دچار شوند.
فهرست مطالب
سندروم تونل کارپال چیست؟
تونل کارپال کانالی در مچ دست شماست. استخوانهای مچ دستتان به گونهای قرار گرفتهاند که فضای نیم دایره ای مانندی را ایجاد میکند و اطراف و ستون این کانال را تشکیل میدهند. نوارهای محکمی از بافتهایی معروف به رباط عرضی کارپال سقف این کانال را تشکیل میدهند.
تاندونهایی که شما برای خم کردن انگشتان شستتان از آن استفاده میکنید از تونل کارپال میگذرند و همینطور عصبهای مدیانی شما که مسئول احساسات هستند و ماهیچهها را در دست و انگشتان شست شما کنترل میکنند، از این کانال می گذرند. اگر این عصبها تحت فشار قرار گیرند و فشرده شوند، این فشردگی میتواند منجر به بروز علائم سندروم تونل کارپال شود.
علل بروز سندروم تونل کارپال
سندروم تونل کارپال به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصبی به نام عصب مدیانی در دست شما به وجود میآید. ممکن است هر عاملی که باعث کم شدن فضای میانی و یا افزایش فشار در تونل کارپال میشود باعث بروز علائم سندروم تونل کارپال شود.
دلایل زیادی برای بروز سندروم تونل کارپال وجود دارد. تعیین اینکه آیا دلیل خاصی برای به وجود آمدن این مشکل وجود دارد یا خیر بسیار مشکل است. دلایل زیر ممکن است باعث بروز این مشکل شوند:
- تونلهای کارپال کوچکتر از حد نرمال: بعضی از مردم تونلهای کارپال دستشان نسبت به بقیه کوچکتر است. این بدان معنی است که اگر عصب دست آنها تحت فشار قرار گیرد احتمال بروز سندروم تونل کارپال در این افراد بیشتر است و نسبت به کسانی که تونلهای کارپال نرمال دارند مشکلات بیشتری را تجربه می کنند.
- سن: با افزایش سن خطر بروز سندروم تونل کارپال نیز افزایش مییابد. بیشتر کسانی که به این سندروم مبتلا هستند بالای ۳۰ سال سن دارند.
- وزن: اگر شما اضافه وزن داشته باشید احتمال بروز سندروم تونل کارپال در شما افزایش می یابد.
- جنسیت: زنان سه برابر بیشتر از مردان به سندروم تونل کارپال مبتلا می شوند، و این احتمالاً به این دلیل است که طبیعتاً زنان نسبت به مردان تونلهای کارپال کوچکتری دارند.
- آسیبها: اگر در ناحیه مچ دستتان در گذشته دچار آسیب شده باشید (برای مثال شکستگی یا ضرب دیدگی که قبلاً در آن ناحیه اتفاق افتاده) احتمال اینکه شما به سندروم تونل کارپال مبتلا شوید بیشتر میشود.
- وضعیت سلامت: اگر شما بیماریهایی از قبیل دیابت، روماتیسم مفصلی، یا کم کاری تیروئید داشته باشید احتمال ابتلا به سندروم تونل کارپال در شما افزایش می یابد.
تغییرات هورمونی نیز میتواند احتمال ابتلا به سندروم تونل کارپال را افزایش دهد به طور مثال زمانی که شخص باردار است و یا این که در اوایل دوران یائسگی است.
- فعالیتهای تکراری میتواند منجر به سندروم تونل کارپال شود اگر کار یا سرگرمیهای شما شامل فعالیتهای تکراری مچ دستتان است، احتمال ابتلای شما به این سندروم را افزایش میدهد، مخصوصاً اگر نیاز باشد که شما در این فعالیتها اشیا را با دستتان محکم بگیرید. اگر شما با ابزاری کار میکنید که باعث ایجاد ارتعاش در مچ میشود این عامل نیز احتمال ابتلا به سندروم تونل کارپال را در شما افزایش میدهد.
علائم سندروم تونل کارپال
علائم سندروم تونل کارپال عبارتند از:
- درد در ناحیه مچ و دست، که این درد تا ساعد، بازو و شانه شما پیش میرود.
- بی حسی در دستان
- احساس سوزش
- ضعف
اگر شما مچ دستتان را تکان دهید و یا حالت قرار گرفتن آن را تغییر دهید، احتمالاً علائم سندروم تونل کارپال کاهش پیدا میکند.
سندروم تونل کارپال میتواند هر دو دست را تحت تأثیر قرار دهد. در این بیماری شکل ظاهری دست شما نرمال است و شما نمیتوانید هیچ گونه نشانه فیزیکی را مشاهده کنید. احتمالاً شما علائم را در درون دستتان یا شست و انگشتان خود احساس میکنید. در ابتدا، علائم ممکن است خفیف باشد، اما به ندرت تشدید میشود. و ممکن است درد موقتی باشد. این علائم را می توان در هر زمانی از روز احساس کرد، اما در سندروم تونل کارپال اغلب در هنگام شب درد و علائم تشدید میشود و شما را از خواب بیدار میکند.
ضعفی که با سندروم تونل کارپال همراه است معمولاً حرکاتی را که مربوط به شست دست است را تحت تاثیر قرار میدهد، و هنگامی که می خواهید وسایل را محکم در دست بگیرید با سختی مواجه میشوید و ضعف را احساس میکنید، و با گذشت زمان ماهیچههای دست شما ضعیف تر می شوند. و اگر شما دچار سندروم تونل کارپال حاد باشید ماهیچههای شست شما ممکن است تحلیل روند، یا عصبهای مدیانی ممکن است به طور دائمی آسیب ببیند. اما اغلب این اتفاق نمیافتد. از پزشک خود برای کسب اطلاعات بیشتر مشاوره بگیرید.
اگر شما هر کدام از این علائم را دارید، به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص
پزشک شما ممکن است سوالاتی درباره علائم بیماری تان و همچنین سابقه پزشکی شما بپرسد. آنها شما را مورد ارزیابی قرار میدهند و ممکن است آزمایشات زیر را بر روی شما انجام دهند.
- تست فالن: پزشک عمومی از شما می خواهد که آرنج خود را به میز تکیه دهید و سپس مچ دستتان را خم کنید ( یا آن را در دست می گیرند). اگر شما در مدت یک دقیقه درد و بی حسی را احساس کنید، ممکن است به سندروم تونل کارپال مبتلا باشید.
- تست تینل: پزشک عمومی بر روی عصب مدیانی مچ دستتان ضربه میزند و یا به آن فشار وارد میکند برای اینکه بررسی کند و آیا شما سوزشی را در انگشتان تان حس میکنید یا خیر؟
- تست عصب مدیان: در این تست پزشکان از شما می خواهند که آرنج خود را صاف نگه دارید و کف دستتان را به سمت بالا نگه دارید آنها مچ شما را میگیرند و بر روی تونل کارپال فشار را وارد میکند. اگر در طول ۳۰ ثانیه شما علائمی را حس کنید احتمال دارد که به سندروم تونل کارپال مبتلا شده باشید.
پزشک شما ممکن است با انجام آزمایشات مختلف و پرسشهایی درباره علائم شما قادر باشد که سندروم تونل کارپال را تشخیص دهد. اما ممکن است نیاز باشد که شما آزمایشات بیشتری انجام دهید آزمایشهای دیگری از قبیل:
- تست هدایت عصبی: با انجام این تست پزشک میتواند تشخیص دهد که آیا عصب مدیان شما آسیب دیده است یا خیر؟
- اولتراسوند: در این تست برای مشاهده بخشهای داخلی مچ شما از امواج صوتی استفاده میشود و این کار پزشک را قادر می سازد که شرایط عصب مدیان در دستتان را بررسی کند.
اقدامات خود مراقبتی برای سندروم تونل کارپال
اگر شما فکر میکنید که حرکات تکراری دستتان باعث بروز چنین مشکلی شده، سعی کنید که هر گونه فعالیتی را که علائم را تشدید میکند محدود کنید. اگر شما روشهایی تکراری را که برای انجام فعالیتهایتان استفاده میکنید تغییر دهید یا مدت زمان کمتری آن فعالیتها و حرکات تکراری را انجام دهید میتوانید به بهبود سندروم تونل کارپال کمک کنید.
بعضی از بیماران به این نتیجه رسیده اند که تغییر شکل موس یا کیبورد شان میتواند در بهبود علائم این سندرم مفید باشد. اما شواهد اندکی برای اثبات این نظریه وجود دارد. اگر شما متوجه شدید که هنگام انجام کارهایتان علائمتان تشدید میشود بهتر است با کارفرمای خود درباره اصلاح و تغییر محل و شرایط کارتان صحبت کنید.
درمان سندروم تونل کارپال
درمانهایی از قبیل جراحی برای سندروم تونل کارپال در دسترس هستند. این نوع درمانها با کاهش فشار وارده بر عصب مدیان به تسکین علائم شما کمک میکنند. همانگونه که معالجه باعث تسکین درد میشود، باعث بهبود شرایط شما نیز میشود و از بدتر شدن شرایط جلوگیری میکند.
اگر علائم شما خفیف باشد، بدون پیگیری و درمان این علائم بعد از گذشت ۶ ماه تشدید میشوند. مخصوصاً اگرشما باردار باشید و یا سن شما کمتر از ۳۰ سال باشد.
اسپیلنتهای مچ برای سندروم تونل کارپال
اسپیلنتهای مچ میتوانند مچ را ثابت نگه دارند و فشار وارده روی عصبهای فشرده را کاهش دهند. استفاده از اسپیلنتها علائم سندروم تونل کارپال را بهبود میدهد.
پزشکان معمولاً به شما توصیه میکنند که اسپیلنتها را به مدت یک ماه شبانه بپوشید. شما می توانید در طول روز نیز از این اسپیلنتها استفاده کنید، اما این کار مانع از انجام کارهایتان در طول روز میشود.
داروها
داروهایی که برای درمان سندروم تونل کارپال موجود است عبارتند از:
- تزریق مستقیم استروئید در تونل کارپال دست شما میتواند درد را تسکین دهد. اگرچه ممکن است تا دو روز بعد از تزریق درد تشدید شود، اما بعد از دو روز علائم شما تسکین می یابد. بعضی از بیماران به این نتیجه رسیدند که در طی یک سال علائم مجدداً عود میکند. برای اطلاعات بیشتر فهرست سوالات پرتکرار را در این زمینه مطالعه کنید.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از قبیل ایبوپروفن ممکن است به تسکین درد التهاب شما کمک کند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپ با انجام ورزشهای خاص مچ دست شما را تقویت میکند. درمانهای مختلف زیادی هم وجود دارد که سندروم تونل کارپال را بهبود میدهد و در تسکین علائم کمک میکند. ماساژ، یوگا، اولتراسوند، درمان دستی کایروپراکتیک، و طب سوزنی تعدادی از روشهای درمانی هستند که برای بهبود این اختلال شناخته شدهاند. شما باید قبل از اینکه درمانهای جایگزین را امتحان کنید با پزشک خود صحبت کنید. بعضی از بیماران معتقدند که طب سوزنی در تسکین علائم شان مفید و موثر است. و بعضی از تحقیقات نیز انجام آن را پیشنهاد می کنند اما شواهد بیشتری برای اثبات اینکه طب سوزنی در درمان سندروم تونل کارپال موثر است یا خیر، نیاز است.
سوابق اندکی موجود است که نشان میدهند یوگا ممکن است درد و علائم بیمارانی که به سندروم تونل کارپال مبتلا هستند را تسکین دهد. اما تحقیقات بیشتری برای اثبات این نظریه مورد نیاز است.
ورزش درمانی
بسیاری از بیماران به این نتیجه رسیدهاند که بعضی از ورزشهای مربوط به مچ و دست (فیزیوتراپی) میتواند برای تسکین سندروم تونل کارپال مفید باشد. اما شواهد زیادی برای اثبات اینکه آیا ورزش برروی این اختلال تاثیر دارد یا خیر وجود ندارد. تحقیقات بیشتری برای تشخیص اینکه آیا ورزشهای مخصوص دست به نام ورزشهایی برای نرم کردن عصب وتاندون- میتوانند موثر باشند مورد نیاز است.
جراحی تونل کارپال
اگر علائم شما بسیار جدی و شدید باشد یا درمانهای دیگر برای مشکل شما تاثیر نداشته باشد، پزشک و جراح متخصص شما ممکن است جراحی تونل کارپال را به شما پیشنهاد کند (جراحی آزادسازی تونل کارپال نیز نامیده میشود). تصور بر این است که جراحی تونل کارپال در درمان سندروم تونل کارپال بسیار موثرتر از استفاده از اسپیلنت و تزریق استروئیدی است.
سوالات متداول
آیا من سندروم تونل کارپال دارم یا آرتروز؟
بعضی از علائم آرتروز (ساییدگی و ورم مفاصل) میتواند شبیه به علائم سندروم تونل کارپال باشد اما تفاوتهای کلیدی با هم دارند.
هر دوی آنها علائمی در مچ دست شما به وجود می آورد اما در بیمارانی که آرتروز دارند احتمال درد، ورم یا خشکی مفاصل در اطراف مچ بیشتر دیده میشود مخصوصاً در هنگام صبح.
این علائم در مفاصل آسیب دیده مشاهده میشود و شما می توانید علائم مانند ساییدگی، ترک خوردن یا در رفتگی را در هنگام حرکت دادن مچ دستتان حس کنید. با برداشتن وسایل سنگین با مچ دست تان ممکن است به آن صدمه بزنید.
سندروم تونل کارپال به احتمال قوی تر باعث احساس سوزش در اطراف دست میشود اما شما نمیتوانید هیچ گونه علائم فیزیکی از آن را ببینید. و این سوزش و علائم بر خلاف آرتروز در ناحیه خاصی از دست وجود ندارد. برای اطلاعات بیشتر در مورد سندروم تونل کارپال بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است که شخص به طور همزمان مبتلا به آرتروز و سندروم تونل کارپال باشد. اگر شما فکر میکنید که هر کدام از این علائم وشرایط را دارید به پزشک خود مراجعه کنید.
من باردار هستم و مبتلا به سندروم تونل کارپال، آیا میتوانم از تزریق استروئیدی برای درمان آن استفاده کنم؟
وقتی که شما باردار هستید، هورمونهایی که بدن شما آزاد میکند میتواند منجر به احتباس مایعات شود. که این احتباس ممکن است باعث تورم در تونل کارپال وبروز سندروم تونل کارپال شود. علائم ممکن است به محض اینکه نوزاد شما به دنیا بیاید بهبود یابد و در بعضی موارد بهبود علائم هفتهها طول می کشد. در این فاصله شما می توانید از اسپیلتهای مچ استفاده کنید و ببینید که آیا استفاده از آنها مفید است یا خیر؟ اما اگر احساس درد شما بسیار زیاد باشد و اسپیلنت نیز برای تسکین علائم موثر نباشد، احتمالاً تزریق استروئید برای شما ضروری است.
شما باید پزشکتان را از بارداری خود مطلع کنید زیرا بعضی از داروها میتوانند به جنین آسیب برساند. اما به نظر میرسد که تزریق کورتیکواستروئید در طول دوران بارداری هیچ گونه مشکلی را در پی نخواهد داشت.
من برای تسکین سندروم تونل کارپال تزریق استروئیدی داشتم تاثیرات این تزریق تا چه مدت ادامه دارد؟
تزریق کورتیکواستروئید میتواند علائم سندروم تونل کارپال را بهبود بخشد. آنها به گونه ای عمل میکند که باعث کاهش التهاب در تونل کارپال میشوند و بنابراین فشار وارده بر عصب مدیان را کاهش میدهند. تزریق استروئید به طور دائمی مشکل را برای بیشتر بیماران برطرف میکند. اما بعضی از بیماران به این نتیجه رسیده اند که علائم شان در طول یک سال بعد از تزریق کورتیکواستروئید برای درمان سندروم تونل کارپال، دوباره عود میکند. بعد تزریق دوباره نیز بعید است که موثر باشد.
اگر علائم شما بازگشته اند و تزریق اولیه شما برای مدتی موثر بوده میتوانید چندین بار تزریق را انجام دهید. اما شواهد کمی وجود دارد که نشان میدهد تزریقهای بعدی میتواند مشکل شما را بهبود دهد. اگر علائم شما بعد از اولین تزریق عود کردند شما به درمانهای دیگری مانند جراحی برای این مشکل نیاز دارید.
آیا سندروم تونل کارپال به علت انجام کارهای تکراری ایجاد میشود؟
سندروم تونل کارپال یکی از مشکلاتی است که بازوها و دستان شما را تحت تأثیر قرار میدهد. اصطلاح فراگیر برای این اختلالات، آسیب فشار تکراری است. اصطلاح دیگری که برای توصیف آنها استفاده میشود آسیب استفاده بیش از حد از دست است. این شرایط معمولاً بسیار دردناک هستند و میتوانند شما را از انجام فعالیتهای روزانه متوقف کنند و در انجام کارهای شما اختلال ایجاد میکنند.
شما ممکن است به خاطر انجام فعالیتهای مکرر به سندروم تونل کارپال مبتلا شوید اما دلایل دیگری نیز وجود دارد. اگر شما برای کاری استخدام شدید و فکر میکنید که به این سندروم یا آسیب حاصل از فشار مکرر مبتلا هستید، با کارفرمای خود در این رابطه صحبت کنید. آنها میتوانند تجهیزات مناسبتری را در محل کار در اختیار شما قرار دهند و اقداماتی را برای کمک به بهبود علائم شما انجام دهند.