تزریق کورتون یکی از روشهای درمانی معمولی است که برای بعضی مشکلات از آرتریت گرفته تا تاندونیت استفاده میشود. کورتون به عنوان یک ضد التهاب قدرتمند عمل کرده و میتواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند که این به نوبه خود ممکن است درد و ناراحتی فرد را کاهش دهد. به طور کلی حدود 5 روز طول میکشد تا اثرات تزریق کورتون مشخص شود.
داروی کورتون پس از تزریق خیلی سریع شروع به اثرگذاری میکند، اگرچه مدت زمانی که طول میکشد تا علائم تسکین پیدا کنند در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد. بعضی بیماران فورا تسکین پیدا میکنند، در حالی که در بعضی دیگر چند روز طول میکشد تا بهبودی حاصل شود، و در برخی دیگر بهبودی و تسکین علائم ممکن است تا چندین هفته به طول بیانجامد. این تفاوت در زمان کاهش و تسکین علائم تا حدودی ممکن است به خاطر عواملی غیر از تزریق کورتون باشد. آگاهی از نحوه اثرگزاری تزریق کورتون ممکن است به درک تفاوت تجربه کاهش درد در افراد مختلف کمک کند.
فهرست مطالب
مشکلاتی که معمولا به تزریق استروئید نیاز دارند؟
تزریق استروئید برای رفع یا کاهش مشکلاتی از جمله موارد زیر انجام میشود:
- نقرس
- التهاب فاسیای کف پا
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- التهاب یا تاندونیت آشیل
- سندرم تونل کارپال و تارسال
- تاندونیت تیبیال (درشت نی) خلفی
- بیماری روتاتور کاف (تاندونیت دژنراتیو، گیرافتادگی شانه، پارگی جزئی و بورسیت ساب آکرومیال)
- چسبندگی کپسول مفصل شانه (یا “شانه منجمد”)
- استئوآرتریت مفصل شانه ( یا مفصل کاسهایبازویی یا گلنوهومرال)
تزریق استروئید در صورت وجود حساسیت شدید نسبت به لمس، تورم، سر و صدا کردن مفاصل ممکن است مفید باشد.
نحوه تجویز و استفاده از کورتیزون
مصرف کورتون ممکن است به اشکال مختلفی تجویز شود. این دارو ممکن است به شکل خوراکی، به صورت تزریق سیستمیک، و یا با تزریق به یک محل خاص در بدن استفاده شود. منظور از تزریق ارتوپدیک کورتون، تزریق کورتون به یک نقطه خاص در بدن است.
داروهای کورتون انواع مختلفی دارند که به صورت مصنوعی تولید میشوند. این داروها به لحاظ قدرت، مدت ماندگاری و میزان محلول بودن در آب متفاوت هستند. روش ساخت و آماده سازی انواع مختلف کورتون ممکن است در نحوه اثرگزاری آنها در بدن متفاوت باشد. به طور معمول برای تزریق کورتون، آن را با مقداری داروی بی حسی موضعی مخلوط میکنند. داروهای بی حسی موضعی به تسکین فوری درد کمک کرده و همچنین ناراحتی ناشی از تزریق را کاهش میدهند.
در ابتدا پزشک پوست قسمتی که قرار است تزریق در آن انجام شود را تمیز میکند. ممکن است یک سوزن را در محلی که قرار است تزریق انجام شود، غالباً در مفاصل یا غلاف تاندون، قرار دهند. هنگامی که سوزن در وضعیت مناسب قرار گرفت ، پزشک دارو را به محل مورد نظر تزریق میکند. در صورت احساس قدری مقاومت در هنگام تزریق، پزشک مطمئن میشود که سوزن در محل مناسب قرار گرفته است. پس از تزریق دارو، سوزن برداشته شده و یک چسب زخم ساده روی محل تزریق قرار میگیرد. به طور کلی در این روش میزان خونریزی بسیار کم است، اگرچه افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنند ممکن است مقداری خونریزی در اطراف محل تزریق پیدا کنند.
سرعت اثرگزاری کورتون
تاثیر کورتون در تسکین علائم به خاطر اثری است که در کاهش التهاب دارد. بسیاری از بیماران به اشتباه فکر می کنند که کورتون فقط به کاهش درد کمک میکند. در حالی که این درست نیست. کورتون میتواند روشی بسیار مؤثر در کاهش التهاب ناشی از انواع مختلف بیماریهای ارتوپدیک از جمله تاندونیت بورسیت و ورم مفاصل باشد. در واقع این کاهش و فروکش کردن التهاب است که باعث تسکین درد میشود.
اثرگزاری کورتون بلافاصله پس از تزریق شروع میشود و التهاب معمولاً طی چند روز کاهش پیدا میکند. بسته به سرعت کاهش التهاب، زمان تسکین درد ممکن است از چند روز تا چند هفته متغیر باشد.
تزریق کورتون در بیشتر افراد باعث تسکین شده، و علائم در آنها طی چند روز تا هفته کاهش پیدا میکند. با این وجود، میزان التهاب، نوع و نحوه تزریق و سایر عوامل همگی در مدت زمانی که طول میکشد تا فرد احساس تسکین کند، تأثیرگزارند.
اگر التهاب شدید، یا بسیار مزمن باشد، ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا تاثیر تزریق کورتون مشخص شده و ممکن است به بیش از یک بار تزریق نیاز باشد. تزریق کورتون در همه بیماران جواب نمیدهد، اما خبر خوب این است که تزریق کورتون در اکثر افراد، برای بسیاری از مشکلات التهابی شایع اثر درمانی بسیار خوبی دارد.
اگر بیمار تا چند هفته پس از تزریق، تاثیری احساس نکرد لازم است به پزشک خود اطلاع دهد تا در مورد مراحل بعدی درمان تصمیم گیری کنند.
مواردی که تزریق کورتون باعث تسکین فوری میشود
اگرچه معمولاً چند روز یا بیشتر طول میکشد تا اثرات کورتون خود را نشان دهند، بسیاری از بیماران گفتهاند، تقریباً بلافاصله پس از تزریق دردشان تسکین پیدا کرده است. دو دلیل احتمالی این که چرا گاهی اوقات تسکین درد خیلی سریع اتفاق میافتد وجود دارد. شایع ترین دلیل تسکین فوری درد آن است که اکثر پزشکان داروهای بی حسی مانند لیدوکائین یا مارکائین را با کورتون مخلوط کرده و هر دو دارو را همزمان تزریق میکنند.
داروهای بیحسی موضعی ممکن است تاثیر سریعتری داشته و باعث شوند بلافاصله پس از تزریق بیمار تسکین زیادی را تجربه کند. در حقیقت، بسیاری از پزشکان از اثر بی حس کنندگی این داروها به عنوان نشانهای برای اطمینان از این که کورتون به ناحیه درست تزریق شده یا خیر استفاده میکنند. اگر ناحیه مورد نظر در اثر تزریق دارو بیحس شود، پزشک میتواند مطمئن شود که کورتون به محل درست و مناسب تزریق شده است.
دلیل دیگری که برخی افراد پس از تزریق کورتون فورا احساس تسکین میکنند آن است که گاهی اوقات پزشک مایعات جمع شده در مفصل متورم را نیز همزمان با تزریق خارج میکند. به عنوان مثال، در بسیاری از بیماران مبتلا به تورم زانو ممکن است درست قبل از تزریق کورتون، مایعات جمع شده در اطراف مفصل زانو را تخلیه کنند. خارج کردن مایعاتی که اطراف مفصل جمع شدهاند، ممکن است تاثیر زیادی در کاهش درد داشته باشد.
اهداف بلند مدت درمانی
قبل از تزریق کورتون لازم است بیمار از اهداف درمانی خود آگاه شود. تزریق کورتون التهاب را درمان میکند، اما مشکل اساسی و زمینهای که باعث ایجاد درد شده را برطرف نمیکند. در واقع بیمار باید به دنبال درمانی با اثرات بلند مدت، مثل فیزیوتراپی یا سایر درمانها و روشها برای تقویت عضلات ضعیف یا التهاب مفاصل باشد.
اثرات تزریق کورتون چقدر باقی میماند؟
بیشتر مردم میگویند اثرات تزریق کورتون 3 ماه یا بیشتر باقی میماند ، که این باز نشان دهنده کوتاه مدت بودن تاثیر این درمان است. در واقع هدف پزشکان از تزریق کورتون باید این باشد که با مدیریت و تسکین درد به بیمار کمک کنند که بتواند فیزیوتراپی انجام دهد. به همین دلیل پزشکان نمیتوانند بگویند بیمار مجددا کی باید کورتون تزریق کند.
بیماران پس از تزریق کورتون چه کاری باید انجام دهند؟
به لطف تاثیر فوری داروی بی حسی در کاهش درد، بعد از تزریق کورتون اکثر افراد دوست دارند تمام کارهایی که درد مانع از انجام آنها میشد را انجام دهند !! و متاسفانه این سریعترین راه برای بدتر کردن اوضاع است.
در عوض این کار، چنان که قبلا هم ذکر کردیم، پس از تزریق کورتون وقت آن است که بیمار درمان مشکل اساسی و زمینهای که باعث ایجاد درد شده را شروع کند. بیماران با شروع به انجام فیزیوتراپی کم کم میتوانند بدون درد یا با درد کمتری حرکت کنند. بسیاری از مواقع به دلیل درد بیماران مجبور میشوند محدوده حرکتی خود را کم کنند. تسکین موقتی ناشی از تزریق کورتون به بیمارن کمک میکند تا دوباره ورزش و تمرین را شروع کرده و به درمان مشکل زمینهای که باعث دردشان شده بپزدازند. بنابراین پس از تزریق کورتون:
- شروع به انجام فیزیوتراپی کنید.
- از این موقعیت برای افزایش دامنه حرکتی خود استفاده کنید.
- به آرامی و طی یک هفته به فعالیتهای معمول خود برگردید.
- اجازه دهید تا کورتون التهاب را کاهش دهد.
- با مصرف غذاهای ضد التهابی به روند کاهش التهاب کمک کنید.
- استفاده از دیگر روشهای طبیعی کاهش درد و التهاب را نیز در نظر بگیرید.
- از کلاژن بیشتری برای بازسازی بافت مفصل برای تحرک بیشتر استفاده کنید.
آیا تزریق کورتون درد دارد؟
نه، تزریق کورتون شبیه تزریق یک آمپول معمولی است که بیمار فقط در هنگام وارد شدن سوزن به بدن درد اندک و کوتاهی را احساس کرده و بعد حس میکند چیزی به سرعت وارد بدنش میشود.
عوارض جانبی
برخی از بیماران ممکن است نسبت به تزریق کورتون حساسیت نشان دهند که اصطلاحا به آن “cortisone flare” گفته میشود. “cortisone flare” به حالتی گفته میشود که کورتون تزریقی متبلور شده و ممکن است باعث درد کوتاه مدتی شود، که بدتر از درد قبل از زمان تزریق است. این حالت معمولاً برای یک یا دو روز طول میکشد و بهترین راه برای درمان آن گذاشتن یخ و استراحت دادن محل تزریق است.
تزریق کورتون ممکن است مشکلات و عوارض جانبی دیگری نیز داشته باشد که گرچه نادرند، اما گاهی اوقات اتفاق میافتند. تزریق کورتون در بیشتر بیماران برای انواع مشکلات ارتوپدیک درمان مفیدی است. اما متأسفانه، این درمان در همه بیماران آنقدر که باید موجب تسکین درد نمیشود.
گزینههای جایگزین برای تزریق کورتون؟
با دانستن این نکته که جراحی اثرات جانبی و نیاز به گزراندن دوران نقاهت دارد و تاثیر تزریق کورتون نیز طولانی مدت نیست به ذکر دیگر گزینههای درمانی میپردازیم:
پرولوتراپی
در این روش از تزریق ترکیب تزریق سم دکستروز (سرم قندی) همراه با موادی برای تحریک غضروفها، رباطها و تاندونها برای سرعت بخشیدن به روند ترمیم و بهبودی طبیعی بدن استفاده میشود. به گفته طرفداران این روش، این روش تاثیری بلند مدتتر و بسیار بهتر از تزریق کورتون دارد. این روش:
- باعث بهبودی مفاصل میشود.
- باعث تقویت رباطها و تاندونها میشود.
- باعث کاهش درد ناشی از نورونهایی که دچار حساسیت بیش از حد هستند میشود.
- دوره ریکاوری پس از آن بسیار کوتاه است.
- درمانی مقرون به صرفه است.
البته مثل هر درمان دیگری در مورد این روش هم نکات منفی هم وجود دارد. از جمله این که هنوز تحقیقات علمی فراوانی در مورد آن انجام نشده و برخی پزشکان نگران این هستند که رشد مجددی که در اثر تحریک پرولوتراپی ایجاد شده از کیفیت لازم برخوردار نباشد و بتواند باعث ایجاد اسکار شده و به بسیاری از دلایل باعث درد بیشتری شود. برخلاف تزریق کورتون ، انجام پرولوتراپی ممکن است دردناک باشد به دلیل این که در واقع سموم مورد استفاده در این روش با ایجاد تورم و دردناکتر کردن ناحیه تحت درمان، باعث تحریک روند التیام و بهبودی میشوند.
پی آر پی: تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
روش پی آر پی، یا تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا پلاسما درمانی در حال حاضر معمولا تحت پوشش بیمه انجام نمیشود زیرا روش جدیدی است و این بدان معنا است که هنوز مطالعات فراوانی درباره این روش هم انجام نشده است. از آنجا که پلاکتهای موجود در خون به تحریک روند بهبودی کمک میکنند، این روش بر این اساس طراحی شده که با تزریق پلاکت با غلظت فراوان به یک ناحیه روند بهبودی را تسریع کند. برای انجام این کار مقدار کمی از خون بیمار را گرفته و سپس در یک دستگاه سانتریفیوژ قرار میدهند تا پلاکتها از دیگر اجزای خون جدا شده و سپس پی آر پی یا پلاکت غلیظ شده را به ناحیه مورد نظر تزریق میکنند.