درمان اسکولیوز (انحراف و کجی ستون فقرات) بدون جراحی
اولین چیزی که باید بدانید این است که اسکولیوز یک بیماری نبوده، بلکه عبارتی است که در حوزه پزشکی از آن برای توصیف هرگونه انحنای غیرطبیعی ستون فقرات به طرفین استفاده میشودکه بایدبرای درمان انحراف ستون فقرات اقدام لازم انجام شو. یک ستون فقرات طبیعی از پشت سر، صاف دیده میشود.
فهرست مطالب
موارد و انواع اسکولیوز
اسکولیوز میتواند باعث پیچش ستون فقرات به چند شکل مختلف شود، که عبارتند از:
- شبیه حرف C، که در این حالت ستون فقرات یک قوس به سمت چپ داشته و به آن اسکولیوز چپ گفته میشود.
- به شکل حرف C برعکس، که در این حالت ستون فقرات یک قوس به سمت راست داشته و به آن اسکولیوز راست گفته میشود.
- شبیه به حرف S، که در این حالت ستون فقرات دو قوس دارد.
از دو دستهبندی دیگر نیز برای تقسیم موارد مختلف اسکولیوز استفاده میشود که عبارتند از:
- ساختاری: مواردی که انحنای ستون فقرات دائمی بوده و ناشی از یک بیماری، آسیب یا نقص مادرزادی است
- غیرساختاری: مواردی که انحنا موقتی است.
طبق دستهبندی دیگری، انواع اسکولیوز عبارتند از:
- علائم خفیف اسکولیوز: انحنای کمتر از 20 درجه.
- علائم متوسط اسکولیوز: انحنای 20 تا 40 درجه.
- علائم اسکولیوز شدید: انحنای بیشتر از 40 درجه.
علل اسکولیوز
افراد در تمام سنین میتوانند به اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات مبتلا شوند، اما شایعترین نوع این بیماری اسکولیوز ناشناخته نوجوانان (حدود 80%) در کودکان بین 10 تا 12 سال است. دلیل این امر نیز رشد ناگهانی اکثر نوجوانان است. همچنین مشاهده شده که دختران بیشتر از پسران (7 برابر) دچار این عارضه میشوند. اسکولیوز ناشناخته معمولاً دلیل مشخصی نداشته و مبتلایان آن به 4 گروه سنی تقسیم میشوند:
- نوزاد و نوپا (0 تا 3 ساله)
- کودک (4 تا 10 ساله)
- نوجوان (11 تا 18 ساله)
- بزرگسالان (بالای 18 سال)
البته، گاهی اوقات اسکولیوز دلیل مشخص است، و در این موارد معمولاً این عارضه یا ارثی و مادرزادی بوده (بدشکلی ستون فقرات که در بدو تولد ظاهر میشود) و یا عصبی است (که در این حالت نخاع بر اعصاب و عضلات تأثیر منفی میگذارد).
- اسکولیوز ارثی و مادرزادی: دستهای از مشکلات ستون فقرات که قبل از تولد نوزاد شکل میگیرند. ستون فقرات این نوزادان یا کاملاً شکل نگرفته یا به هم جوش خورده است.
- اسکولیوز عصبی عضلانی: گاهی اوقات عارضههای پزشکی تأثیرگذار بر اعصاب و عضلات منجر به اسکولیوز نیز میشوند. این نوع عارضههای عصبی عضلانی میتوانند باعث ضعف یا نامتعادل شدن عضلات پشتیبان ستون فقرات شوند.
علائم اسکولیوز
اسکولیوز، اغلب در کودکان و نوجوانان هیچگونه علائم قابل توجهی ندارد. وجود این عارضه در کودکان جای نگرانی دارد، زیرا اسکلت کودکان و نوجوانان به سرعت رشد میکند. علائم عمومی این عارضه عبارتند از:
- ستون فقرات به شکل C یا S است.
- کج بودن سر، نابرابر بودن شانهها یا دو طرف لگن
- بالاتنه میچرخد، که این باعث میشود ناف دیگر در مرکز قرار نگیرد.
- لباسها در بدن کج دیده میشوند.
- اغلب، یکی از تیغههای شانهها بالاتر از دیگری است که این باعث تشدید برآمدگی یک طرف دندهها میشود.
- تنگی نفس سریع در حین فعالیتهای فیزیکی
- خستگی بعد از فعالیتهای فیزیکی، حتی نشستن و ایستادن
- درد ستون فقرات در بین تیغه شانهها و در قاعده قفسه سینه
- سردرد
تشخیص
اولین تست غربالگری که برای تعیین ابتلا به اسکولیوز انجام میشود تست خم شدن به جلو (تست آدامز) نام دارد. در این تست ابتدا از بیمار نوجوان خواسته میشود پیراهن خود را از تن خارج کند تا کمر در معرض دید قرار بگیرد و سپس به طرف جلو خم شود و در همان حال دستها را کاملاً به طرف زمین کشیده و زانوها را صاف نگه دارد. در اینجا پزشک به دنبال هر یک از نشانههای زیر خواهد بود:
- خمیدگی بدن به یک طرف
- بالاتر بودن یکی از شانهها
- بیرونزدگی یکی از تیغههای شانهها
- بالاتر بودن یک طرف قفسه سینه
- نابرابر به نظر رسیدن ناحیه دور کمر
- بالاتر بودن یک طرف باسن از طرف دیگر
- کوتاهتر به نظر رسیدن یک پا از پای دیگر
در صورتیکه از این زاویه هر یک از علائم فوق مشاهده شود، احتمال ابتلای فرد به اسکولیوز وجود خواهد داشت. مرحله بعد، شناسایی و تشخیص شدت اسکولیوز است که به روشهای زیر تعیین میشود:
- عسکبرداری رادیولوژی
- اسکن سه بعدی
- سیتیاسکن
درمان
فیزیوتراپی
درمان فیزیوتراپی ما شامل مراحل زیر است:
- مشاوره اولیه با یکی از مشاوران اسکولیوز ما جهت ارزیابی وضعیت ستون فقرات و علائم مرتبط با آن. با این کار ما میتوانیم مناسبترین گزینههای درمانی را توصیه کرده و به بیمار کمک کنیم تا آگاهانهترین تصمیم ممکن را اتخاذ کند.
- سنج هفتگی بدون تشعشع وضعیت کمر، شامل اسکن سهبعدی ستون فقرات (تقارن کمر)، اسکولیومتر/ اینکلیومتر (چرخش ستون فقرات یا خمیدگی آن به جلو)، اسپیرومتر (گنجایش ریه)، گرفتن عکس (بهبودی از نظر زیبایی)، مقیاس آنالوگ بصری (سطوح ستون فقرات) و پرسشنامه انجمن تحقیقات اسکولیوز (کیفیت زندگی).
استفاده از بریس
بریسهای مختلفی برای اسکولیوز وجود دارد که متخصص یکی از آنها را بر اساس سن، درجه انحنا کمر و شرایط زندگی بیمار توصیه میکند. برخی از این بریسها را میتوان هنگام فعالیتهای روزانه نیز پوشید و برخی از آنها تنها برای استفاده در شب تجویز میشوند.
بسیاری از بریسها نتایج بسیار خوبی به همراه دارند. به عبارت دیگر، همانطور که در عکسهای رادیولوژی زیر دیده میشود، استفاده از بریس استراتژی اصلی برای درمان اسکولیوز است.
مدیریت درد با عملهای بسته
فیزیوتراپهای ما برای کاهش درد ناشی از پوشیدن طولانی مدت بریسها یا درد خود عارضه از یک سری تزریقات کنترل کننده درد استفاده میکنند که عبارتند از تزریق اپیدورال و اوزون درمانی. داروهای تزریق شده، با کاهش التهاب و افزایش گردش خون در محلهای مورد نظر در ستون فقرات، باعث افزایش سطح بهبودی میشوند.
کایروپراکتیک و ماساژ درمانی
در اسکولیوز بزرگسالان (تخریبی)، فشار ناشی از تخریب مفصل فاست باعث میشود ستون فقرات شکل C به خود بگیرد. معمولاً برای اسکولیوز بزرگسالان انجام درمان دستی و ماساژ درمانی توسط یک متخصص مجاز توصیه میشود زیرا این درمانها میتوانند مفاصل فاست را متحرک نگه داشته و به کاهش درد کمک کنند.
مگنتتراپی
در روش کنترل مغناطیسی افزایش طول نیز مانند درمان سنتی میلههای دراز شونده، از میلههای تلسکوپی متصل به ستون فقرات بیمار برای صاف نگهداشتن آن در طول دوره رشد استفاده میشود. با این تفاوت که در روش سنتی، بیمار میبایست برای افزایش طول میله باز هم تحت عمل قرار بگیرد، اما در روش کنترل مغناطیسی از یک سری آهنربا و یک ریموت کنترل برای افزایش طول مورد نیاز در میلهها استفاده میشود.
ورزش
متخصصان ما همچنین برای اصلاح عدم تقارن در پوسچر شما یک برنامه ورزشی را مطابق با نیازهایتان تهیه میکنند؛ تمرینات تجویز شده آموزش داد شده و تیم متخصصان درمانی کاملاً آموزش دیده ما بر انجام آنها نظارت میکنند. موارد زیر نمونههایی از این تمرینات هستند. البته، باید به خاطر داشته باشید که برای جلوگیری از بدتر شدن عارضه میبایست تمرینات در کلینیک انجام شوند، نه در خانه یا یک باشگاه ورزشی.
حرکت پارویی با یک دست
حرکت پارویی در حالت ایستاده
بالا کشیدن در حالت ایستاده
اکستنشن کمر
حرکت سرشانه
حرکت پشت بازو با دمبل
