آسیب شلاقی گردن به دلیل حرکت شلاق مانند گردن که حرکتی محکم و سریع به عقب و جلوست، رخ می‌دهد. حرکت شلاقی گردن اغلب در طول تصادف شدید خودرو رخ می‌دهد، اما می‌تواند ناشی از یک حادثه ورزشی، حمله و آزار جسمی یا انواع تروما باشد. علائم و نشانه‌های شایع آسیب شلاقی گردن شامل گردن درد، خشکی گردن و سر درد می‌باشد. بسیاری از افرادی که دچار آسیب شلاقی گردن می‌شوند، در عرض چند ماه پس از یک دوره مصرف داروهای ضد درد، ورزش و درمان‌های دیگر بهبود می‌یابند. برخی از افراد درد مزمن گردن و سایر عوارض را تجربه می‌کنند. آسیب شلاقی گردن ممکن است رگ به رگ شدن یا کشیدگی گردن نیز نامیده شود، اما این اصطلاحات پزشکی، انواع دیگر آسیب‌های گردن را نیز در بر می‌گیرد.
اگر تجربه هر گونه درد گردن و یا سایر علائم آسیب شلاقی گردن را بعد از یک تصادف، آسیب‌های ورزشی و یا سایر آسیب‌های گردن دارید، به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص سریع و دقیق آن و رد احتمال شکستگی مهره‌های گردن و یا آسیب بافتی دیگری که ممکن است به تشدید علائم کمک کند، از اهمیت برخوردار است. با مراجعه به متخصصین ما در کلینیک تخصصی کمر، گردن و ستون فقرات، امدادهای پزشکی و یا مراقبت اورژانسی را در کلینیک دریافت خواهید کرد. هدف از درمان در کلینیک ما عبارت است از کنترل درد، بازگرداندن دامنه طبیعی حرکت در گردن و کمک به شما تا به فعالیت‌های عادی خود بازگردید. دوره درمان بسته به شدت آسیب شلاقی گردن متغیر است. برای برخی افراد، مصرف داروهای بدون نسخه و مراقبت در خانه می‌تواند کافی باشد. افراد دیگر ممکن است نیاز به تجویز دارو، درمان تخصصی درد و یا درمان فیزیکی داشته باشند.
فهرست مطالب
علائم و نشانه‌ها
علائم و نشانه‌های این عارضه معمولاً در عرض 24 ساعت پس از آسیب بروز می‌کند و ممکن است شامل:
- درد و سفتی گردن
- بدتر شدن درد با حرکت گردن
- از دست دادن طیف وسیعی از حرکت در گردن
- سردردی که اغلب در پایه جمجمه شروع می‌شود.
- حساسیت به لمس و یا درد شانه، قسمت فوقانی کمر یا بازو
- گزگز و بی‌حسی در بازوها
- خستگی
- سرگیجه
برخی از افراد نیز این علائم را تجربه می‌کنند:
- تاری دید
- زنگ یا وزوز گوش
- اختلالات خواب
- تحریک پذیری
- مشکل تمرکز
- مشکلات حافظه
- افسردگی
عوامل آسیب شلاقی گردن
این نوع آسیب ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- حوادث خودرو. تصادف شدید خودرو شایع‌ترین علت آسیب شلاقی گردن است.
- برخورد فیزیکی یا حمله. آسیب شلاقی گردن ممکن است در اثر ضربات مشت و یا تکان شدید گردن ایجاد شود. آسیب شلاقی گردن یکی از جراحات سندرم کودک تکان خورده است.
- ورزش‌های پربرخورد. حرکات تکل در فوتبال و دیگر برخوردهای مرتبط با ورزش می‌تواند گاهی اوقات موجب صدمات شلاقی گردن شود.
آزمایشات تشخیصی
اولین مرحله تشخیص این آسیب، سؤالاتی است که پزشک در مورد علائم و نشانه‌های شما مطرح خواهد کرد. پزشک همچنین ممکن است از شما بخواهد پرسشنامه کوتاهی را در خصوص دفعات و شدت علائم درد و همچنین توانایی انجام کارهای عادی روزانه خود پر کنید.
آزمایشات تصویربرداری
پزشک متخصص به احتمال زیاد یک یا چند آزمایش تصویربرداری را برای رد کردن احتمال عوارض دیگری که ممکن است علت یا عامل تشدید درد گردن باشد، برای شما تجویز می‌کند. این آزمایشات عبارتند از:
- تصاویر اشعه ایکس که از زوایای مختلف گردن می‌تواند شکستگی، دررفتگی و یا آرتروز گردن را نشان دهد.
- سی تی اسکن (CT) که یک فناوری اشعه X تخصصی است و می‌تواند تصاویر مقطعی از استخوان را ارائه داده و جزئیات آسیب استخوان را نشان دهد.
- ام.آر.آی یک فناوری است که با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قادر به تولید تصاویر دقیق سه بعدی است. اسکن ام.آر.آی علاوه بر آسیب‌های استخوان می‌تواند برخی از صدمات بافت نرم، از جمله آسیب به نخاع، دیسک‌ها و یا رباط‌ها را تشخیص دهد.
راه و روش‌های درمان آسیب شلاقی گردن
کنترل درد
پزشک شما ممکن است یک یا چند درمان زیر را برای کاهش درد به شما توصیه کند:
- استراحت- عدم فعالیت و استراحت کردن در طول 24 ساعت اول پس از آسیب می‌تواند مفید باشد، اما استراحت طولانی مدت در بستر ممکن است بهبود را به تأخیر بیاندازد.
- سرما یا گرما درمانی– اِعمال یخ یا گرما بر گردن به مدت 15 دقیقه تا شش بار در روز به کاهش درد گردن کمک می‌کند.
- داروهای ضد درد بدون نسخه– مصرف داروهای ضد درد مانند استامینوفن (تیلنول، غیره) و ایبوپروفن (ادویل، موترین IB و غیره) اغلب موجب کنترل خفیف تا متوسط درد آسیب شلاقی گردن می‌شود.
- تجویز مسکن‌ها– افراد مبتلا به درد شدید گردن می‌توانند از درمان کوتاه مدت با داروهای ضد درد بهره‌مند شوند.
- شل کننده‌های عضلانی– این داروها می‌توانند درد گردن را کنترل کنند، همچنین اگر درد گردن مانع از به خواب رفتن شما در شب می‌شود، این داروها به بازگرداندن خواب طبیعی شما کمک می‌کنند.
- تزریق لیدوکائین (Xylocaine)– تزریق این داروی بی‌حس کننده به مناطق عضلانی دردناک موجب کاهش درد می‌شود، به این ترتیب می‌توانید درمان فیزیکی را انجام دهید.
فیزیوتراپی و ورزش
پزشک شما به احتمال زیاد یک سری از حرکات و تمرینات کششی را برای کمک به بازگرداندن دامنه حرکتی گردن شما توصیه می‌کند تا بتوانید فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید. همچنین ممکن است اِعمال حرارت مرطوب و یا دوش آب گرم قبل از ورزش را به شما توصیه کند. این تمرینات ممکن است شامل این حرکات باشد:
- گردش گردن در هر دو جهت
- کج کردن سر خود به طرفین
- خم کردن گردن خود به سمت قفسه سینه
- چرخاندن شانه‌های خود
گردن‌بندهای طبی
گردن‌بندهای طبی نرم معمولاً برای صدمات شلاقی گردن و ثابت نگه داشتن سر و گردن و رگ به رگ شدن گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال مطالعات نشان داده‌اند که ثبات و بی‌حرکت نگه داشتن گردن برای مدت زمان طولانی می‌تواند قدرت عضلانی را کاهش داده و در روند بهبودی مشکل ایجاد کند.
توصیه‌هایی برای استفاده از گردن‌بند متفاوت است، اما استفاده از آن در طول هفته اول پس از آسیب که درد بسیار شدیدی را تجربه می‌کنید، معمولاً نباید بیش از سه ساعت باشد. اگر گردن‌بند طبی به خواب شما در طی شب کمک می‌کند، پزشک ممکن است استفاده از آن را به شما توصیه کند.
سایر درمان‌ها
درمان‌های غیر سنتی برای درمان درد گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در درمان درد شلاقی گردن ممکن است این روش‌های جدید تأثیرگذار باشند:
- طب سوزنی: در این روش درمان، سوزن‌های بسیار ریزی در مکان‌های خاص بر روی پوست شما قرار داده می‌شود. این درمان ممکن است درد گردن شما را مقداری تسکین دهد.
- درمان دستی: این روش شامل دستکاری مفاصل است. شواهدی وجود دارد که این درمان می‌تواند موجب کاهش درد گردد. بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد که بهترین نتایج زمانی بدست می‌آید که درمان دستی با ورزش و یا درمان فیزیکی همراه باشد. درمان دستی ستون فقرات ممکن است موجب مشکلات جزئی مانند بی‌حسی یا سرگیجه شود و به ندرت به بافت نخاعی آسیب می‌رساند.
- ماساژ: مالش نرم عضلات گردن می‌تواند تا حدی سبب تسکین درد گردن ناشی از آسیب شلاقی گردن شود.
- تحریک الکتریکی عصب (TENS .(TENS دستگاهی است که یک جریان الکتریکی خفیف را بر پوست اِعمال می‌کند. تعدادی از تحقیقات نشان می‌دهد که این درمان ممکن است درد گردن را کاهش دهد.
سایر روش های درمان خانگی برای آسیب شلاقی گردن شامل استفاده از بالش طبی و نحوه قرارگیری مناسب بدن است.
