تنیس البو اختلالی است که باعث بروز درد در اطراف بخش بیرونی آرنج میشود. این اختلال معمولاً پس از فعالیت جسمانی سنگین و استفاده بیش از حد از عضلات و تاندون‌های ساعد در نزدیک مفصل آرنج به وجود می‌آید. همانطور که از اسم این اختلال مشخص است گاهی اوقات به علت بازی تنیس به وجود می‌آید با این حال معمولا به علت انجام سایر فعالیت‌های جسمانی نیز ایجاد خواهد شد. اسم پزشکی تنیس البو، اپی کندیلیت جانبی است. علت انتخاب این اسم این است که درد معمولاً در توده استخوانی بخش بیرونی آرنج که تحت عنوان پی کندیل جانبی شناخته میشود رخ میدهد. درد میتواند در قسمت داخل آرنج نیز به وجود بیاید که به این اختلال آرنج گلف بازان گفته میشود.
فهرست مطالب
مفصل آرنج
مثلا رنج توسط تعدادی عضله احاطه شده است که باعث حرکت کردن آرنج، مچ دست و انگشتان میشوند. تاندون‌هایی که در آرنج وجود دارند عضلات و استخوان‌ها را به هم متصل میکنند و به کنترل عضلات ساعد در اطراف اپی کندیل جانبی کمک خواهند کرد. هنگامی که یک فرد دچار اختلال تنیس البو میشود یک یا چند عدد از تاندون‌های آرنج او دردناک خواهد شد. درد در قسمتی احساس میشود که تاندون‌های ساعد به استخوان متصل میشوند. حرکات چرخشی از قبیل باز کردن دستگیره در یا بستن در شیشه مربا باعث بروز درد بسیار زیادی خواهد شد. در سه چهارم از موارد تنیس البو معمولاً دستی درگیر میشود که بیشتر از آن استفاده میشود.
آیا تنیس البو یک اختلال شایع است؟
تنیس البو یک اختلال شایع نیست و تقریباً از هر هزار نفر یک نفر در طول سال دچار این اختلال خواهد شد. تنیس البو و معمولاً در افراد بزرگسال رخ میدهد و زنان و مردان را به طور یکسان درگیر میکند. این اختلال بیشتر در افرادی که ۴۰ سال سن دارند رخ خواهد داد.
علل بروز تنیس البو چیست؟
تنیس البو اختلالی است که به علت پارگی‌های کوچک در عضلات ساعد ناشی از استفاده بیش از حد از عضلات یا بروز آسیب دیدگی کوچک به وجود می‌آید. این اختلال همچنین میتواند به علت بروز یک آسیب دیدگی یا ضربه پر قدرت ایجاد شود. استفاده بیش از حد از عضلاتی که به صاف شدن مچ دست کمک میکنند میتواند باعث آسیب دیدگی تاندون‌های بازو و ساعد شود و پارگی‌های کوچک را به وجود بیاورد که این امر باعث به وجود آمدن بافت اسکار در نزدیکی توده استخوانی و در بخش خارجی آرنج خواهد شد. تنیس البو معمولاً به علت انجام دادن یک فعالیت جسمانی که از عضلات ساعد استفاده میکند و شما در گذشته از این عضلات استفاده چندانی نکرده اید به وجود می‌آید با این حال حتی اگر به صورت مکرر از عضلات ساعد خود استفاده کنید این احتمال وجود دارد که دچار آسیب دیدگی شدید و تنیس البو به وجود بیاید.
فعالیت‌هایی که می‌توانند باعث بروز تنیس البو شوند
تنیس البو شما میتواند به علت استفاده بیش از حد از عضلات ساعد و به دنبال حرکات تکراری نظیر موارد زیر به وجود بیاید:
- باغبانی و استفاده مداوم از قیچی باغبانی
- انجام دادن فعالیت‌های ورزشی که با استفاده از راکت همراه هستند مانند تنیس یا اسکواش
- فعالیت‌هایی که با پرتاب همراه هستند از قبیل پرتاب دیسک یا نیزه
- شنا کردن
تنیس البو میتواند در محل کار و علت انجام دادن حرکات تکراری نظیر موارد زیر به وجود بیاید:
- کارهایی که با دست انجام میشوند و شامل حرکات چرخشی یا برداشتن اشیا یا بالا آوردن مچ هستند از قبیل بنایی یا نجاری
- حرکات تکراری از طریق دست و مچ از قبیل تایپ کردن یا استفاده از قیچی
اگر شما مدام در حال بازی با راکت هستید و تنیس و اسکواش یا هر نوع بازی دیگری که با راکت همراه است را به مدت طولانی انجام میدهید ریسک بروز اختلال آرنج تنیس بازان در شما افزایش خواهد یافت. علیرغم این که به این اختلال داده شده است فقط از هر هزار نفر ۵ نفر از افرادی که به انجام بازی‌هایی از قبیل تنیس می‌‌پردازند دچار تنیس البو خواهند شد.
علائم و نشانه‌های تنیس البو چیست؟
درد و حساسیت در قسمت خارجی آرنج شایع ترین علامت تنیس البو است و ممکن است شما در هنگام پایین آوردن دست خود درد را در ناحیه ساعد نیز احساس کنید. معمولاً درد در هنگام استفاده از بازو و ساعد شما بدتر خواهد شد به ویژه در هنگام انجام حرکات چرخشی. حرکات چرخشی مچ دست از قبیل کشش مداوم مچ دست نیز میتواند باعث بدتر شدن درد شود. علائم و نشانه‌های تنیس البو میتواند به لحاظ شدت آسیب ایجاد شده متغیر باشد اما معمولاً شما علائمی که در بخش زیر به آنها اشاره می‌کنیم را خواهید داشت:
- احساس درد در قسمت بیرونی و بخش فوقانی ساعد و دقیقا زیر قسمت خم شونده آرنج، گاهی اوقات شما درد را زیر ساعد و به سمت مچ دست نیز احساس خواهید کرد.
- بروز درد به علت بالا آوردن یا خم کردن بازو احساس درد در هنگام نوشتن یا هنگام برداشتن اشیا کوچک که در این حالت نگه داشتن اشیای کوچک از قبیل خودکار کار دشواری خواهد بود
- احساس درد در هنگام چرخاندن ساعد به عنوان مثال در هنگام چرخاندن دستگیری در یا باز کردن در قوطی
- ناتوانی در کشش کامل ساعد
به طور متوسط دوره‌های بروز تنیس البو چیزی حدود ۶ ماه تا ۲ سال طول میکشد و اکثر افراد یعنی حدود ۹۰ درصد از آنها طی مدت یک سال به طور کامل بهبود پیدا میکنند. درد حاصل از تنیس البو میتواند در هنگام استفاده از آرنج از یک درد خفیف تا درد شدید متغیر باشد و حتی هنگامی که آرنج شما بی حرکت است یا هنگامی که شما خواب هستید نیز درد را احساس کنید. برخی از افراد دچار سفتی آرنج میشوند که به طور پیشرونده بدتر میشود زیرا میزان آسیب دیدگی تاندون افزایش خواهد یافت. هنگامی که بدن شما تلاش میکند ضعف آرنج را جبران کند شما دچار درد یا سفتی در سایر نقاط بازوی آسیب دیده یا شانه و گردن خود خواهید شد.
تنیس البو چگونه تشخیص داده میشود؟
در صورتی که شما دچار علایم و نشانه‌های تنیس البو هستید که در قسمت بالا به آنها اشاره کردیم و با اصلاح سطح فعالیت جسمانی و تغییر عامل ایجاد کننده آن بهبود پیدا نکرده اید و درد شما با مصرف داروهای مسکن از قبیل پاراسیتامول تسکین یافته است بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک این اختلال را با انجام معاینه بازو و بررسی علائم و نشانه‌هایی که دارید تشخیص خواهد داد. او به بررسی احساس درد در نقاط اطراف آرنج می‌پردازد و سوالاتی را از شما می‌پرسد تا مهر تاییدی باشد بر تشخیص تنیس البو. به عنوان مثال ممکن است از شما درباره شغلی که دارید یا هر نوع فعالیت ورزشی و تفریحی که انجام میدهید سوال بپرسد.
ارزیابی‌های بیشتر
معمولا برای تشخیص تنیس البو نیازی به انجام ارزیابی‌های بیشتر نیست زیرا معمولاً پزشک پس از معاینه بازو اطمینان حاصل میکند که آیا شما دچار اختلال تنیس البو هستید یا خیر با این حال اگر پزشک به این نتیجه رسید که درد شما به علت آسیب دیدگی عصب بازو به وجود آمده است برای انجام ارزیابی‌های بیشتر شما را آماده خواهد کرد. دو روش که به پزشک برای کسب اطلاعات بیشتر کمک میکند به شرح زیر می‌باشند:
- اسکن ام آر آی
- اسکن اولتراسوند
اسکن ام آر آی
اسکن ام آر آی از یک میدان مغناطیسی بزرگ و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر دقیق از قسمت داخلی بدن استفاده میکند. این نوع اسکن میتواند تحت فشار قرار گرفت گی یک از سمت چپ و عوامل بروز درد را مشخص نماید.
اسکن اولتراسوند
اسکن اولتراسوند از امواج صدا که فرکانس بالایی دارند استفاده میکند تا تصاویری را از نقاط داخلی بدن به دست بیاورد.
درمان تنیس البو شامل چه مواردی است؟
درد حاصل از تنیس البو میتواند تا مدتی باقی بماند. از آنجایی که تاندون‌ها به آرامی بهبود پیدا میکنند معمولاً علائم و نشانه‌های حاصل از اختلال تنیس البو ممکن است چند هفته یا چند ماه باقی بماند. در موارد حاد تنیس البو و ممکن است بیش از یک سال طول بکشد تا درمان شود با این حال تنیس البو اختلالی است که در نهایت بدون درمان را به کمک روش‌های درمانی بهبود پیدا خواهد کرد. روش‌های درمانی جراحی و غیر جراحی برای تنیس البو وجود دارد. پزشک قبل از پیشنهاد عمل جراحی سعی میکند علائم و نشانه‌های شما را به کمک روش‌های غیر جراحی درمان کند. عمل جراحی فقط به عنوان آخرین مرحله درمان توصیه میشود که روش‌های غیر جراحی کمکی به بهبود بیمار نکرده باشد. اگر شما دچار تنیس البو هستید باید تا حد امکان به بازوی آسیب دیده خود استراحت بدهید و از انجام دادن هر نوع فعالیتی که فشار زیادی را به تاندون‌های شما وارد میکند خودداری کنید.
اصلاح سطح فعالیت جسمانی
اگر شما دچار اختلال تنیس البو هستید اصلاح سطح فعالیت‌های جسمانی که باعث بروز درد میشوند میتواند یک راه حل موثر برای کاهش علائم و نشانه‌های درد باشد. برخی از روش‌هایی که شما می‌توانید به کمک آنها به اصلاح سطح فعالیت‌های جسمانی خود بپردازید به شرح زیر می‌باشند:
- از برداشتن اشیا، حمل کردن آنها یا چرخش بازوی آسیب دیده خودداری کنید و اگر لازم است که یک شیء سنگین را بردارید اطمینان حاصل کنید که برای برداشتن آن شی کف دست‌های شما رو به بالا است تا از میزان فشاری که به عضلات مچ دست وارد میشود کاسته شود.
- هنگامی که کار می‌کنید در فواصل زمانی مشخص استراحت نمایید.
- با کارفرمای خود در خصوص تغییر فعالیت‌های جسمانی سنگینی که انجام میدهید و میتواند باعث بروز درد یا تشدید درد در بازوی آسیب دیده شود صحبت نمایید.
مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب
مصرف داروهای مسکن ضد التهاب از قبیل قرص، پماد یا ژل که معمولاً تحت عنوان داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب شناخته میشوند می‌توانند به تسکین درد در نقاط مختلف بدن از قبیل بازو یا ساعد کمک کنند. برخی از این داروها بدون نیاز به نسخه پزشک قابل تهیه هستند ولی برخی دیگر فقط با نسخه پزشک تهیه میشوند. پزشک یا متخصص داروساز میتواند در خصوص بهترین و مناسب ترین داروی غیر استروئیدی ضد التهاب شما را راهنمایی کند. برخی از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب موضعی به شرح زیر می‌باشند:
- ایبوپروفن
- کتوپروفن
- پیروکسیکام
این داروها در تسکین درد حاصل از بیماری‌های اسکلتی عضلانی یعنی اختلالاتی که بر روی عضله استخوان تأثیر می‌گذارند از قبیل تنیس البو مفید هستند. پمادهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا ژل را باید به آرامی روی موضع دردناک مالید. قبل از مصرف پماد یا ژل بروشور آن را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را به دست بیاورید و بدانید هر چند وقت یک بار باید از این دارو استفاده نمایید. معمولاً برای اختلال تنیس البو به جای قرص ضد التهاب، ژل یا پماد ضد التهاب تجویز خواهد شد زیرا ژل و پماد تاثیر بهتری در تسکین درد و کاهش التهاب دارند و با برخی عوارض جانبی از قبیل تهوع و استفراغ همراه نیستند.
تزریق استروئید
تزریق استروئید در مواردی توصیه میشود که شما دچار درد شده باشید و درد باعث شده حرکت دادن دست برای شما دردناک باشد. کورتیکواستروئید دارویی است که حاوی استروئید می‌باشد استروئید یک نوع هورمون است و هنگامی که به درون بازو تزریق میشود باعث کاهش درد خواهد شد. استروئید به طور مستقیم به درون نقاط دردناک اطراف آرنج تزریق میشود. قبل از تزریق استروئید پزشک به شما داروی بی حسی موضعی میدهد تا ناحیه مورد نظر بی حس شود و شما در هنگام تزریق دارو دچار درد نشوید. معمولاً توصیه شده است که حدود شش هفته فاصله زمانی بین جلسات تزریق کورتیکوستروئید وجود داشته باشد. برخی از عوارض جانبی بالقوه تزریق کورتیکواستروئید به شرح زیر می‌باشند:
- احساس درد در محل مورد نظر پس از تزریق دارو
- تغییر رنگ پوست و سفید شدن رنگ اطراف محل تزریق
- از بین رفتن بافت زیر سطح پوست
قبل از آنکه برای تزریق کورتیکواستروئید به منظور درمان تنیس البو تصمیم بگیرید با پزشک خود در خصوص مزایا و معایب آن صحبت کنید این امر باعث میشود که شما درباره این روش درمانی اطلاعات کافی داشته باشید. پس از تزریق استروئید باید به بازوی خود استراحت بدهید و از کشش سریع آن و فشار وارد کردن به آن خودداری کنید. همانند سایر انواع آسیب دیدگی‌ها شما باید به تدریج به انجام فعالیت‌های روزمره خود بپردازید تا از بازگشت مجدد این مشکل جلوگیری شود.
فیزیوتراپی
تشخیص به موقع یک بخش مهم در انتخاب بهترین روش برای درمان تنیس البو است. متخصص فیزیوتراپی میتواند به طور دقیق به ارزیابی بازوی شما بپردازد و منبع اصلی در را مشخص کند. به محض آن که متخصص فیزیوتراپی توانست منبع را مشخص نماید با شما در خصوص بهترین روش برای درمان مشکلی که دارید و تسکین درد صحبت خواهد کرد. یک بخش از برنامه فیزیوتراپی شما به درمان دستی مربوط میشود. متخصص فیزیوتراپی به شما یاد میدهد که چگونه این کار را برای خودتان انجام دهید و از روش‌های مخصوص به حرکت درآوردن عضو استفاده میکند و به کمک این روش‌ها باعث کاهش درد شما خواهد شد. ورزش کردن با وزن یک روش دیگر برای درمان تنیس البو است که متخصص فیزیوتراپی به شما توصیه میکند و باعث تسکین درد و افزایش توانایی تاندون برای تحمل وزن و افزایش قدرت عضلات ساعد خواهد شد. با پیشرفت و افزایش قدرت دست شما متخصص فیزیوتراپی برنامه شما را کمی سنگین‌تر خواهد کرد که احتمالاً این فرایند حدود ۱۲ هفته طول میکشد. متخصص فیزیوتراپی به شما بریس مخصوص تنیس البو میدهد یا از شما می‌‌خواهد از باند کشی یا چسب مخصوص استفاده کنید تا درد شما به طور موقت تسکین پیدا کند اما این امر راه حل مشکل شما نیست و جایگزین ورزش کردن نخواهد شد. تحقیقات نشان داده که اگرچه تنیس البو در اکثر موارد مدت ۱۲ ماه بهبود پیدا میکند فیزیوتراپی میتواند به کسب نتایج بهتر کمک نماید. تحقیقات همچنین مزایای درمان دستی و توانایی فیزیوتراپی را برای کاهش درد ناشی از تنیس البو نشان داده است. متخصص فیزیوتراپی میتواند به طراحی یک برنامه مناسب بر اساس شرایط شما بپردازد تا شما نتایج خوبی از درمان به دست بیاورید.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی روشی است که از امواج صدا که انرژی زیادی دارند و می‌توانند از پوست بود کنند و به محل مورد نظر برسند استفاده میکند و باعث تسکین درد ناشی از تنیس البو خواهد شد و منجر به بهبود توانایی حرکتی آرنج و بازو میشود. شاک ویو تراپی بر اساس شدت درد ممکن است یک یا چند بار توصیه شود. در این روش پزشک از بی حسی موضعی استفاده میکند تا شما در طول درمان و در هنگام عبور امواج شوک از پوست خود دچار درد نشوید. تحقیقات نشان داده که شاک ویو تراپی یک روش درمانی موثر است. در صورتی که سایر روش‌های غیر جراحی تأثیری در تسکین علائم و نشانه‌های تنیس البو نداشته باشد شاک ویو تراپی میتواند باعث تسکین درد شود. با پزشک خود در خصوص خطرات و عوارض و مزایای بالقوه شاک ویو تراپی صحبت کنید.
طب سوزنی
طب سوزنی یک روش درمانی مکمل است که در آن پزشک تعدادی سوزن ریز را وارد پوست اطراف محل درد خواهد کرد و در برخی موارد میتواند باعث کاهش درد و بهبود حرکات آرنج شود اما شواهد و مدارک کافی در خصوص تاثیرات آن در درمان علایم و نشانه‌های تنیس البو وجود ندارد.
انجام عمل جراحی
انجام عمل جراحی به عنوان آخرین روش درمانی و در موارد نادر یا موارد شدید یا حاد تنیس البو توصیه میشود. هدف از انجام عمل جراحی تسکین علائم و نشانه‌های بیماری با خارج کردن بخش آسیب دیده تاندون است.
چگونه از بروز تنیس البو پیشگیری کنیم؟
معمولاً پیشگیری از بروز تنیس البو کار دشواری است با این حال اجتناب از تحت فشار قرار گرفتن تاندون آرنج میتواند از بروز این اختلال جلوگیری کند یا از بدتر شدن علائم و نشانه‌های آن پیشگیری نماید.
نکاتی در خصوص مراقبت از آرنج
در بخش زیر به چند نکته مهم اشاره می‌کنیم که میتواند به شما برای پیشگیری از بروز تنیس البو یا جلوگیری از عود مجدد آن کمک کند:
- اگر دچار تنیس البو هستید از انجام دادن فعالیت‌هایی که باعث بروز درد میشود خودداری کنید یا یک روش را برای انجام دادن آن پیدا کنید که به تاندون شما فشار وارد نکند.
- به جای استفاده از مچ و آرنج، سعی کنید از همه نقاط بازوی خود استفاده کنید و وزن اجسام را به عضلات بزرگتر شانه و قسمت بالای بازوی خود منتقل نمایید.
- در صورتی که انجام فعالیت می‌پردازید که با حرکات تکراری همراه است از قبیل تنیس می‌توانید با پزشک خود در خصوص روش‌هایی که به آرنج فشار وارد نمی‌‌کند صحبت کنید.
- قبل از انجام دادن هر نوع فعالیت ورزشی که با حرکات تکراری همراه است از قبیل تنیس یا اسکواش دست و بازوی خود را گرم کنید و به انجام حرکات کششی مخصوص عضلات بازو بپردازید تا از آسیب دیدگی آن جلوگیری شود.
- از راکت یا وسایل سبک استفاده کنید. استفاده از وسایلی که سایز آنها بزرگ است باعث میشود که فشار زیادی به تاندون شما وارد نشود.
- استفاده از اسپلینت مخصوص تنیس البو در هنگام استفاده از بازو و درآوردن آن در هنگام خواب و استراحت باعث میشود که از آسیب دیدگی بیشتر تاندون شما جلوگیری شود. از متخصص فیزیوتراپی در خصوص بهترین نوع بریس یا اسپلینت متناسب با شرایط خود سوال بپرسید.
- افزایش قدرت عضلات ساعد باعث میشود که از بروز تنیس البو جلوگیری شود و متخصص فیزیوتراپی میتواند در خصوص بهترین تمرینات ورزشی به منظور تقویت عضلات ساعد به شما کمک کند.
نمای کلی
تنیس البو یک اختلال خود محدود کننده است یعنی در اکثر موارد علائم و نشانه‌های آن در نهایت بهبود پیدا میکنند و بدون نیاز به درمان از بین خواهد رفت. مصرف داروهای مسکن ضد التهاب میتواند باعث کاهش درد ناشی از اختلال تنیس البو شود با این حال اگر شما درد شدیدی دارید یا درد شما مدت زیادی باقی مانده است تزریق کورتیکواستروئید را به شما توصیه خواهیم کرد. گاهی اوقات از عمل جراحی برای درمان موارد بسیار شدید تنیس البو استفاده میشود. در اکثر موارد این اختلال حدود ۶ ماه تا ۲ سال طول میکشد اما از هر ۱۰ مورد ۹ مورد طی مدت یک سال به طور کامل بهبود پیدا خواهد کرد.
