بسیاری از بیماران از درد و اسپاسم در ناحیه پشت خود شکایت دارند. اما اسپاسم‌های عضلانی و دیسک کمر دقیقاً چگونه ایجاد می‌شوند و پزشکان چگونه می‌توانند آن‌ها را درمان کنند؟ برای یافتن درمان مناسب هر بیماری مهم است که زمان، فرکانس، استمرار، الگو و حالت کلی را که اسپاسم و درد در آن‌ها اتفاق می‌افتد بدانید تا علت آن را دریابید. گاهی اوقات اسپاسم عضلانی نتیجه دیسک کمر است. این مقاله تفاوت بین گرفتگی عضله و دیسک کمر را نشان می‌دهد.
فهرست مطالب
دیسک کمر
احتمالا اصطلاحات “دیسک پاره شده” و “دیسک لغزنده” را زیاد شنیده‌اید. افراد غالباً فکر می‌کنند که هرکسی که کمر درد دارد، دیسک کمر دارد. اما فتق هسته مرکزی دیسک (نام پزشکی این مشکل) خیلی رایج نیست.
دیسک‌های بین مهره‌ای بالشتک‌های جذب شوک بین هر مهره ستون فقرات شما هستند. بین هر مهره یک دیسک وجود دارد. هر دیسک دارای یک حلقه خارجی محکم از جنس فیبر به نام آنولوس و یک مرکز نرم و ژله مانند به نام هسته پالپوس است.
آنولوس لایه خارجی دیسک و قوی‌ترین ناحیه دیسک است. آنولوس در واقع یک رباط قوی است که به اتصال مهره‌ها به یکدیگر کمک می‌کند. هسته در مرکز دیسک به عنوان کمک فنر اصلی عمل می‌کند.
دیسک کمر هنگامی رخ می‌دهد که فیبر بیرونی دیسک بین مهره‌ای (آنولوس) آسیب دیده و پاره شود و مواد نرم داخلی پالپوس هسته از فضای طبیعی آن خارج شود. اگر آنولوس در نزدیکی کانال نخاع پاره شود، مواد هسته پالپوس می‌توانند به کانال نخاع فشار وارد کنند.
علائم
علائم دیسک کمر واقعی ممکن است به هیچ وجه شامل کمردرد نباشد. علائم این بیماری ناشی از فشار و تحریک اعصاب است. اما بسیاری از افراد مبتلا به دیسک کمر دچار کمر درد می‌شوند زیرا هنگام پارگی دیسک مشکلات دیگری نیز در پشت آن‌ها وجود دارد. علائم دیسک کمر معمولاً شامل موارد زیر است:
- دردی که به یک یا هر دو پا سرایت می‌کند
- بی‌حسی یا سوزن شدن در نواحی یک یا هر دو پا
- ضعف عضلانی در عضلات خاص یک یا هر دو پا
- از بین رفتن رفلکس‌ها در یک یا هر دو پا
جایی که این علائم رخ می‌دهد بستگی به این دارد که کدام عصب در ستون فقرات کمری تحت تأثیر قرار گرفته است. بنابراین، محل علائم به تعیین تشخیص شما کمک می‌کند. دانستن اینکه درد از کجا ناشی می‌شود، به پزشک شما کمک می‌کند که تشخیص دهد دیسک احتمالاً دچار پارگی شده است.
بیماری دیسک کمر چگونه درمان می‌شود؟
به طور معمول، درمان محافظه کارانه اولین خط درمانی برای مدیریت بیماری دیسک کمر است. این روش درمانی ممکن است ترکیبی از موارد زیر باشد:
- استراحت
- آموزش در مورد مکانیک مناسب بدن (به منظور کاهش احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک)
- فیزیوتراپی که ممکن است شامل برنامه‌های اولتراسوند، ماساژ، تهویه و ورزش باشد
- کنترل وزن
- استفاده از پشتی کمر
- دارو برای کنترل درد و آرامش عضلات
در صورت عدم موفقیت این اقدامات، ممکن است برای برداشتن فتق دیسک نیاز به عمل جراحی داشته باشید. درمان جراحی برای دیسک کمر به چندین عامل بستگی دارد و می‌تواند شامل لامینکتومی و دیسککتومی و دیسککتومی حداقل تهاجمی باشد. جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. جراح شما بر روی ناحیه‌ای که فتق دیسک وجود دارد، برشی را در قسمت تحتانی کمر شما ایجاد می‌کند. برای دستیابی به دیسک ممکن است مقداری استخوان از پشت ستون فقرات برداشته شود. جراح شما قسمت برآمده دیسک و هر قطعه اضافی را از فضای دیسک خارج می‌کند.
بعد از جراحی ممکن است پزشک به شما بگوید تا چند هفته فعالیت نداشته باشید تا از فتق دیسک دیگر جلوگیری کنید. جراح شما در مورد هر محدودیتی با شما صحبت خواهد کرد.
گرفتگی عضلات
اسپاسم عضلانی که اغلب ناشی از جراحات است، می‌تواند تنش بسیاری در کمر ایجاد کند. اسپاسم ممکن است در هر یک از عضلات بدن ایجاد شود از جمله تنه، باسن و یا هسته (مناطقی که کنترل و انعطاف پذیری خوب ماهیچه‌ها واقعاً برای سلامتی ستون فقرات شما اهمیت دارد).
درمان گرفتگی عضلات
درمان خانگی
برخی از راه‌های آزاد سازی ماهیچه شامل حمام گرم، ماساژ ملایم و کمپرس آب گرم است. ایده این روش‌های درمانی این است که رگ‌های خونی را گشاد کند و سرعت ترمیم بافت را بهبود ببخشد.
کشش
در نهایت بهترین کاری که می‌توانید برای درمان اسپاسم عضلات کمرتان انجام دهید کشش است. اگرچه به طور کلی اسپاسم عضلانی مشکلی جدی نیست اما اغلب پزشکان و اعضای خانواده را با مشکل مواجه می‌کند. دلیل این امر این است که اگرچه احتمالاً عضلات حرکت یا پشتیبانی کمی دارند، اما هنگام اسپاسم به سختی کار می‌کنند. به این ترتیب، به اکسیژن و مواد مغذی و همچنین دفع مواد زائد نیاز دارند. اما انقباض باعث می‌شود رگ‌های خونی که مواد مغذی و مواد زائد از طریق آن‌ها عبور می‌کنند بسته شود و مبادلات موجود در عضلات را محدود کند. در عوض، اسید در عضله شما ایجاد می‌شود که می‌تواند باعث آسیب عضله شده و اسپاسم بیشتری ایجاد کند. این چرخه معیوب ادامه دارد تا زمانی که بتوانید عضلات را شل کنید.
داروها و فیزیوتراپی
اسنادی وجود دارد که درمورد مواردی از قبیل آزمایش‌های تشخیصی در کنار انتخاب دارو، درمان‌های غیر دارویی، استفاده از روش‌های درمانی تکمیلی و نقش بهزیستی عاطفی و اجتماعی شما (فاکتورهای بایوسایکوشیال نامیده می‌شود) در فرایند بهبود نقش دارند.
توصیه‌هایی که از گفتگو حاصل می‌شود شامل یک معاینه کامل فیزیکی و دریافت تاریخچه پزشکی، حرکت به محض شروع درد هرچه بیشتر با استفاده از تست‌های تصویربرداری تشخیصی و تست‌های بیشتر است.
پزشکان از آموزش بیمار و همچنین ارتباطات خوب پزشک-بیمار دفاع می‌کنند. آن‌ها همچنین نتیجه گرفتند که استفاده از ترکیبی از شل کننده‌های عضلانی و NSAID ممکن است به کاهش اسپاسم (و درد) کمک کند.
درمان‌های مرسوم می‌توانند درمانی را ارائه دهند که جریان انقباض عروق خونی، چرخه اسپاسم عضلات، را قطع کند. این درمان‌ها شامل اولتراسوند، تزریق داروی بی‌حسی یا ویزیت توسط پزشک متخصص فیزیوتراپی است که شامل تحریک الکتریکی برای خسته کردن ماهیچه و در نتیجه امکان ریلکس کردن آن است.
تفاوت دیسک کمر و گرفتگی عضلات
دیسک کمر
یک دیسک کمر واقعی در بزرگسالان جوان و میانسال متداول است. این مشکل بندرت در کودکان مشاهده می‌شود. تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات که با پیری اتفاق می‌افتند، در واقع احتمال ایجاد یک فتق دیسک واقعی را کم می‌کند. این امر به این دلیل است که هسته وسط دیسک خشک می‌شود و باعث می‌شود مایع کمتری از دیسک خارج شود.
دیسک‌ها به دلیل فشار بیش از حد، می‌توانند ناگهان دچار پارگی شوند. به عنوان مثال، افتادن از نردبان و فرود آمدن در حالت نشسته می‌تواند باعث وارد شدن نیروی زیادی به ستون فقرات شود. اگر نیرو به اندازه کافی قوی باشد، یا مهره‌ها می‌شکنند یا دیسک دچار پارگی می‌شود. خم شدن فشار زیادی را به دیسک‌های بین هر مهره وارد می‌کند. اگر خم شوید و سعی کنید جسم خیلی سنگینی را بلند کنید، این نیرو می‌تواند باعث پارگی دیسک شود.
دیسک‌ها همچنین ممکن است در اثر میزان اندک فشار نیز دچار پارگی شوند که معمولاً به دلیل ضعیف شدن آنولوس ناشی از صدمات مکرر است که با گذشت زمان افزوده می‌شود. هرچه آنولوس ضعیف‌تر شود ، بلند کردن یا خم شدن باعث فشار بیش از حد به دیسک می‌شود. پارگی دیسک‌های ضعیف ممکن است هنگام انجام کاری اتفاق بیفتد که انجام آن در پنج سال پیش هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کرد. این به دلیل اثرات پیری بر روی ستون فقرات است. شایع‌ترین دلیل برای فتق دیسک در ستون فقرات کمری.
دیسک کمر از دو طریق باعث ایجاد مشکلات می‌شود. ابتدا ماده‌ای که از کانال پالپوس هسته به کانال نخاع پراکنده شده و می‌تواند باعث فشار بر اعصاب کانال کانال نخاعی شود. همچنین شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه ماده هسته پالپوس باعث تحریک شیمیایی ریشه‌های عصبی می‌شود. هم فشار روی ریشه عصب و هم تحریک شیمیایی می‌تواند منجر به مشکل در عملکرد ریشه عصب شود. ترکیبی از این دو می‌تواند باعث ایجاد درد، ضعف و بی‌حسی در ناحیه‌ای از بدن شود که عصب آن را حس می‌کند.
اسپاسم کمر
با اینکه در بسیاری از موارد، اسپاسم از خود ماهیچه‌ها ناشی می‌شود اما ممکن است در نتیجه یک مشکل ساختاری‌تر مانند فتق دیسک نیز ایجاد شود. در صورت بروز چنین شرایطی، عضلات سعی در ایجاد ثبات در ناحیه آسیب دیده دارند و از حرکت شما به گونه‌ای جلوگیری می‌کنند که باعث آسیب بیشتر نشود. این رفلکس سفتی اتوماتیک است که شما نمی‌توانید آن را آگاهانه کنترل کنید. حتی گاهی اوقات تا زمانی که درد آن را حس نکنید، متوجه سفتی عضلات خود نمی‌شوید.
استرس می‌تواند منبع دیگر اسپاسم عضلات در گردن باشد. شاید شما نتوانید اسپاسم را کنترل کنید، اما پس از آن، انقباض می‌تواند بسیار قوی باشد و همچنین ممکن است با روند بسیار کندی آرام شود. یا ممکن است زندگی شما را با درد بیش از حد دچار مشکل کند. در هر صورت، چه باید بکنید؟
راه تشخیص بین دیسک کمر و اسپاسم عضلات
علاوه بر تاریخچه پزشکی کامل و معاینه بدنی، ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را نیز داشته باشید:
- اشعه ایکس. آزمایشی که از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی برای تولید تصاویری از بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام‌ها بر روی فیلم استفاده می‌کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). روشی که از ترکیبی از آهنرباهای بزرگ، فرکانس‌های رادیویی و رایانه برای تولید تصاویر جزئی از اندام‌ها و ساختارها در بدن استفاده می‌کند.
- میلوگرام. روشی که از رنگ تزریق شده در کانال ستون فقرات استفاده می‌کند تا ساختار به وضوح روی اشعه X قابل مشاهده باشد.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (که سی‌تی اسکن یا CAT نیز نامیده می‌شود). یک روش تصویربرداری که از اشعه X و فناوری رایانه برای تولید تصاویر افقی یا محوری (که اغلب به آن‌ها اسلایس می‌گویند) استفاده می‌کند. سی‌تی اسکن تصاویر مفصلی از هر قسمت از بدن از جمله استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، چربی و اندام‌ها را نشان می‌دهد. سی‌تی اسکن نسبت به پرتونگاری ایکس جزئیات بیشتری دارد.
- الکترومیوگرافی (EMG). آزمایشی که پاسخ عضلات یا فعالیت الکتریکی را در پاسخ به تحریک عصب عضله اندازه‌گیری می‌کند.
